وهابیت

فرق و مذاهب اسلامی

اهل سنت

معتزله

اهل حدیث

اشاعره

ماتریدیه

وهابیت

اباضیه

قدریه

شیعه

امامیه

زیدیه

اسماعیلیه

ناووسیه

غلات

اهل حق

دروزیه

نصیریه

شیخیه

بابیت

بهائیت

نویسنده: مائده آجرلو

تعریف

وهابیت، فرقه ای در عربستان است که در منطقه نجد توسط محمدبن عبدالوهاب تاسیس شد؛ به همین دلیل به پیروان این فرقه وهابی می‌گویند.وهابیان درفروع دین تابع احمدبن حنبل هستند و بیشتر آنان درشبه جزیره عربستان سکونت دارند. البته در دوره جدید پیروان این مذهب برای معرفی خود ازواژه سلفی استفاده می‌کنند و می‌گویند ما تابع یک شخص یعنی محمدبن عبدالوهاب نیستیم بلکه تابع یک مسلک فکری به نام سلفی گری هستیم.منظور از سلف مسمانان قرون نخستین اسلامی است.وهابیان با اعتقاد به اینکه مفهوم توحید در بین مسلمانان با شرک آمیخته شده، آنان را دعوت به بازگشت بر سر عقاید اسلامی پیشینیان می‌نمایند و مخالفین از مسلمانان را غالبا کافر یا مشرک می‌دانند.

پیدایش

اگر بخواهیم تاریخ وهابیگری و سلفی گری را دقیقا مورد بررسی قرار دهیم باید گفت تاریخ آن باز می‌گردد به قرن دوم هجری و زمان احمد بن حنبل و او را می‌توان از روسای این فرقه نامید. به بیان دیگر احمد بن حنبل نخستین کسی بود که به هنگام مواجه با فلسفه و فرهنگ غرب و شرق به این فکر افتاد که حدیث را از این هجمه نجات دهد ولی دچار تفریط شدیدی شد و همین مساله موجب شد که عقل را به طور کلی کنار بزند و فقط به نقل و شنیدن و حتی احادیث جعلی تکیه نمود.دکتر جواد مشکور در این باره می‌نویسد: احمد بن حنبل آنقدر در استناد به احادیث مبالغه کرد که بزرگانی چون طبری و ابن ندیم او را از اهل حدیث شمرده اند نه از مجتهدان.(شکور،محمدجواد،فرهنگ فرق اسلامی،ص 169) .

سیرتاریخی

این جریانات برای مدتی آرام شد تا در قرن هفتم هجری و زمان ابن تیمیه سر برآورد.