باز کردن منو اصلی

تاریخ‌نما β

بهائیت: تفاوت بین نسخه‌ها

(انشعابات)
 
(۱۳۴ نسخهٔ میانیِ همین کاربر نمایش داده نشده است)
سطر ۱: سطر ۱:
<ref>تاریخ فرق و مذاهب اسلامی، رضا برنجکار، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی. 1387. فایل pdf</ref>نویسنده سعیده رمضانی
+
{{جعبه اطلاعات فرقه
 +
| عنوان            =بهائیت
 +
| تصویر            =[[پرونده:Bahaola.jpg|بندانگشتی]]
 +
| اندازه تصویر    =
 +
| توضیح تصویر      =نماد بهائیت
 +
|مؤسس              =بهاءالله
 +
| سال تأسیس        =۱۸۵۲ میلادی
 +
| قدمت            =
 +
| گرایش            =
 +
| گستره جغرافیایی  =
 +
| شهرهای مهم      =حیفا،عکا،بغداد
 +
| زیارتگاه‌ها      =منزل سيد على محمد باب در شيراز و منزل ميرزا حسینعلی در بغداد
 +
| وقایع مهم        =
 +
| حکومت‌ها          =
 +
| علل پیدایش      =
 +
| نام‌های دیگر      =آیین بهائی،دیانت بهائی
 +
| از فرقه‌های      =بابیت
 +
| از شاخه‌های  =بابیت
 +
| باورها          =مقام الوهیت، نبوت و مَنْ یُظهره اللهی بهاءالله، تعالیم دوازده‌گانه
 +
| داعیان          =
 +
| فرقه‌ها          =
 +
| شاخه‌ها          =
 +
| رهبر/امام کنونی    =بیت العدل اعظم
 +
| رهبران/امامان    =بهاءالله،عبدالبهاء،شوقی افندی
 +
| آئین‌ها        =
 +
| کتاب‌های مهم      =ایفان و اقدس
 +
| وضعیت            =
 +
| تاریخ انقراض    =
 +
| تعداد پیروان    =۷/۹ میلیون نفر
 +
| مؤسسات          =
 +
| مذهبی            =
 +
| اجتماعی          =
 +
| سیاسی            =
 +
}}
  
  
==تعریف==
+
'''بهائیه''' نام فرقه‌ای است که پس از مرگ باب، توسط یکی از پیروان او به نام [[میرزا حسینعلی نوری]] شکل گرفت که در قرن سیزدهم قمری پدید آمد. میرزا حسینعلی از پیروان سید علی‌محمد باب بود که پس از درگذشت باب، فرقه بهائیت را پایه‌گذاری کرد. پس از بهاءالله،‌ پسرش عباس افندی معروف به عبدالبهاء و سپس شوقی افندی، نوه دختری عبدالبهاء رهبریِ بهائیت را به‌عهده گرفتند.<ref>ویکی شیعه</ref> پس از شوقی این فرقه با ادعای ظهور مظهر الهی جدید، در تقابل آشکار با اسلام و اصول آن قرار دارد و تلاش کرده با شعارهایی نظیر وحدت عالم انسانی، چهره‌ای جهانی از خود ارائه دهد.<ref>فصلنامه بهائی شناسی،دکتر رسول جعفریان،پاییز و زمستان ۱۳۹۵</ref>
  
آیین بهائی یکی از ادیان توحیدی است که در قرن نوزدهم میلادی توسط بهاءالله در ایران بنیان‌گذاری شد. این دین بر اصول وحدت انسانی، صلح جهانی، و هماهنگی دینی تأکید دارد. پیروان این دین به اصولی همچون برابری جنسیتی، تعلیم و تربیت همگانی، و عدالت اجتماعی پایبند هستند. بهائیان معتقدند که همه ادیان از یک منشأ الهی هستند و هدف نهایی آن‌ها ایجاد وحدت و صلح در جهان است.<ref>ویکی امام خمینی </ref>
+
=پیدایش=
 +
{{تاریخ فرق و مذاهب اسلامی}}
  
==پیدایش==
+
'''فرقه بهائيه'''، منشعب از [[فرقه بابيه]] است، بنيان گذار آيين بهائيت، ميرزا حسينعلى نورى معروف به بهاءاله است، و اين آيين نيزنام خود را از همين لقب برگرفته است.بهائیت، یک فرقه مذهبی و سیاسی است که در قرن سیزدهم هجری قمر بنیان‌گذاری شد میرزا حسینعلی نوری از پیروان [[سید علی‌محمد باب]] بود و پس از درگذشت باب، فرقه بهائیت را پایه‌گذاری کرد.<ref>تاریخ فرق و مذاهب اسلامی، رضا برنجکار،ص،۱۰۶</ref>
  
فرقه بهائيه، منشعب از [[فرقه بابيه ]]است، بنيان گذار آيين بهائيت، ميرزا حسينعلى نورى معروف به بهاءاله است، و اين آيين نيزنام خود را از همين لقب برگرفته است.بهائیت، یک فرقه مذهبی و سیاسی است که در قرن سیزدهم هجری قمر بنیان‌گذاری شد میرزا حسینعلی نوری از پیروان سید علی‌محمد باب بود و پس از درگذشت باب، فرقه بهائیت را پایه‌گذاری کرد.<ref>تاریخ فرق و مذاهب اسلامی، رضا برنجکار،ص،۱۰۶</ref>
+
=سیرتاریخی=
  
==دولتها==
+
[[پرونده:بیت_العدل_اعظم.jpg|بندانگشتی]]
 +
'''فرقه بهائیت''' از دل مکتب [[شیخیه]] پدید آمد. سید علی محمد باب از شیراز ابتدا ادعای بابیت کرد، سپس مدعی مهدویت و نهایتاً نبوت شد. یکی از پیروان او، میرزا حسینعلی نوری، که بعدها بهاءالله نام گرفت، نیز ادعای پیامبری نمود و فرقه جدیدی به نام بهائیت را پایه‌گذاری کرد.
 +
بهاءالله پس از دستگیری و تبعید، به شهرهای مختلفی منتقل شد و در نهایت در فلسطین (اکنون اسرائیل) درگذشت. پس از او، پسرش [[عبدالبهاء]]، سپس [[شوقی افندی]]، و نهایتاً نهادی به نام «بیت‌العدل اعظم» که مقر آن در شهر حیفا است، رهبری این فرقه را بر عهده گرفتند.
 +
امروزه بهائیان در کشورهای مختلف جهان فعالیت دارند، اما در ایران این فرقه به عنوان یک جریان انحرافی شناخته می‌شود.
 +
.<ref>تاریخ فرق و مذاهب اسلامی، رضا برنجکار،</ref>
  
پس از اعدام علی محمد باب به دستور امیر کبیر میرزا یحیی ادعای جانشینی باب را کرد. ظاهرا یحیی نامه هایی برای علی محمد باب نوشت و فعالیتهای پیروان باب را توضیح داد علی محمد باب در پاسخ به این نامه ها وصیت نامه ای برای یحیی فرستاد و او را وصی و جانشین خود اعلام کرد  برخی گفته اند این نامه ها توسط میرزا حسینعلی و به امضای میرزا یحیی بوده است و حسینعلی این کار و نیز معرفی یحیی به عنوان جانشینی باب را برای محفوظ ماندن خود از تعرض مردم انجام داده است و علی محمد در پاسخ به نامه ها میرزا یحیی را وصی خود ندانسته بلکه به او توصیه کرده که در سایه برادر بزرگتر خویش حسینعلی قرار گیرد. در هر حال، پس از باب عموم بابیه به جانشینی میرزا یحیی معروف به صبح ازل معتقد شدند و چون در آن زمان یحیی بیش از نوزده سال نداشت، میرزا حسینعلی زمام کارها را در دست گرفت .امیر کبیر برای فرونشاندن فتنه با بیان از میرزا حسینعلی خواست تا ایران را به قصد کربلا ترک کند و او در شعبان ۱۳۶۷ به کربلا رفت؛ اما چند ماه بعد پس از برکناری و قتل امیر کبیر در ربیع الاول ۱۲۶۸ و صدارت یافتن میرزا آقاخان نوری، به دعوت و توصیه شخص اخیر به تهران بازگشت. در همین سال تیراندازی با بیان به ناصرالدین شاه پیش آمد و بار دیگر به دستگیری و اعدام بابیها انجامید و چون شواهدی برای نقش حسینعلی در طراحی این سوء قصد وجود داشت، او را دستگیر کردند. اما حسینعلی به سفارت روس پناه برد و شخص سفیر از او حمایت کرد سرانجام با توافق دولت ایران و سفیر روس، میرزا حسینعلی به بغدادمنتقل شد و بدین ترتیب بهاء الله با حمایت دولت روس از مرگ نجات یافت. او پس از رسیدن به بغداد نامه ای به سفیر روس نگاشت و از وی و دولت روس برای این حمایت قدردانی کرد در بغداد کنسول دولت انگلستان و نیز نماینده دولت فرانسه با بهاء الله ملاقات کردند و حمایت دولتهای خویش را به او ابلاغ کردند و حتی تابعیت انگلستان و فرانسه را نیز پیشنهاد نمودند. والی بغداد نیز با حسینعلی با بیان با احترام رفتار کرد و حتی برای ایشان مقرری نیز تعیین شد.<ref>تاریخ فرق و مذاهب اسلامی، رضا برنجکار،ص،۱۰۶_۱۰۷</ref>
+
=اشخاص مهم=
  
==اشخاص مهم=
+
'''بهاالله'''
  
بهاالله
+
'''عبدالبها''' (فرزند بهاءالله)
عبدالبهاء
 
شوقی افندی
 
باب طاهره قره العین
 
<ref>تاریخ فرق و مذاهب اسلامی، رضا برنجکار،</ref>
 
  
==انشعابات==
+
سپس به '''شوقی افندی''' (نوه عبدالبها)
  
فرقه بهائيه، منشعب از فرقه بابيه است. بنيان گذار أيين بهائيت، ميرزا حسينعلى نورى معروف به بهاءاه است ، و اين أيين نيز
+
و اکنون به نهادی به نام [['''بیت‌العدل اعظم''']] (مستقر در حیفا، اسرائیل)
نام خود را از همين لقب برگرفته است .  
+
رسید. این گروه، اکثریت بهائیان دنیا را تشکیل می‌دهد.<ref> «فصلنامه بهائی شناسی،دکتر رسول جعفریان،پاییز و زمستان ۱۳۹۵</ref>
 +
 
 +
 
 +
=انشعابات=
 +
'''فرقه بهائيه'''، منشعب از فرقه بابيه است. بنيان گذار آئین بهائيت، ميرزا  
 +
حسینعلی نورى معروف به بهاءالله است ، و اين آئين نيز
 +
نام خود را از همين لقب برگرفته است . بهائیت بيشتر به عنوان يك انشعاب از اسلام يا [[شیعه|تشيع]] و يا شاخه اى از متصوفه شناخته مى شد
 
<ref>تاریخ فرق و مذاهب اسلامی، رضا برنجکار،ص،۱۰۶</ref>
 
<ref>تاریخ فرق و مذاهب اسلامی، رضا برنجکار،ص،۱۰۶</ref>
  
==عقاید مهم ==
+
=عقاید مهم =
 +
 
 +
1. '''ادعای پیامبری''':
 +
بهاءالله خود را پیامبر جدید معرفی می‌کند؛ این موضوع از نگاه اسلامی کفر محسوب می‌شود چون با ختم نبوت در تضاد است.
  
نوشته های سید علی محمد باب، میرزا حسینعلی بهاء الله و عبد البهاء تا حدی نیز شوقی افندی ربانی از نظر بهائیان مقدس است، اما کتب باب عموما در دسترس بهائیان قرار نمی گیرد و دو کتاب اقدس و ایفان میرزا حسینعلی نوری در نزد آنان از اهمیت خاصی برخوردار است. تقویم شمسی بهائی از نوروز آغاز گشته به نوزده ماه، در هر ماه به نوزده روز تقسیم می شود و چهار روز در سالهای کبیسه پنج روز باقیمانده ایام شکرگزاری و جشن تعیین شده است. بهائیان موظف به نماز روزانه و روزه به مدت نوزده
+
2. '''نسخ دین اسلام''':
روز در آخرین ماه سال و زیارت یکی از اماکن مقدسه ایشان، شامل منزل سید علی محمد باب در شیراز و منزل میرزا حسینعلی نوری در بغدادند.بهائیان همچنین به حضور در ضیافات موظف اند که هر نوزده روز یک بار تشکیل میگردد در آیین بهایی نوشیدن مشروبات الکلی و مواد مضر به سلامت منع شده و رضایت والدین عروس و داماد در ازدواج ضروری شمرده شده است .آیین بهایی از ابدای پیدایش در میان مسلمانان به عنوان یک انحراف اعتقادی فرقه ضاله  شناخته شد. ادعای بابیت و سپس
+
بهائیان اسلام را دین گذشته می‌دانند و خود را [[دین]] جدیدی با قوانین تازه معرفی می‌کنند.
قائمیت و مهدویت توسط سید علی محمد باب با توجه به احادیث قطعی پذیرفته نبود. ویژگیهای مهدی در احادیث اسلامی به گونه ای تبیین شده که راه هر گونه ادعای بیجا را بسته است. در احادیث ادعای بابیت امام غایت به شدت محکوم شده است . ادعای دین جدید توسط باب و بهاء الله با اعتقاد به خاتمیت پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله که توسط همه مسلمانان پذیرفته شده است .
 
سازگار نبود از این رو علی رغم تبلیغات گسترده، بهائیان در میان مسلمانان و شیعیان جایگاهی نیافتند.تاریخ پر حادثه رهبران بهائی نادرست درآمدن پیشگوییهای آنان و منازعات دور از ادب از یکسو و حمایتهای دولتهای استعماری در مواضع مختلف از سران بهایی و بویژه همرهی آنان با دولت اسرائیل از سوی دیگر زمینه فعالیت در کشورهای اسلامی ،خصوصا ایران، را از بهائیان گرفت. مؤلفان بسیاری در نقد این آیین کتاب نوشتند علمای حوزه های علمیه شیعه و دانشگاه الازهر و مفتیان بلاد اسلامی جدا بودن این فرقه از امت اسلامی را اعلام داشتند و آنان را مخالفان ضروریات اسلام معرفی کردند. بازگشت برخی مقامات و مبلغان بهائی از این آیین و افشای مسائل درونی این فرقه نیز عامل مهم فاصله گرفتن مسمانان از این ایین بوده است .<ref>تاریخ فرق و مذاهب اسلامی، رضا برنجکار،ص،۱۱۰_۱۱۱</ref>
 
  
=پراکندگی جمعیت=
+
3. '''وحدت ادیان و انسان‌ها''':
 +
شعار وحدت عالم انسانی دارند، ولی عده ای آن را بیشتر یک ابزار تبلیغاتی می‌دانند تا یک عقیده الهی اصیل.
 +
 
 +
4. '''ساختار تشکیلاتی''':
 +
بهائیت دارای یک نظام رهبری متمرکز و دقیق است که هدفش حفظ انسجام داخلی و توسعه جهانی است.
  
==منابع==
+
5. '''گرایش به مدرنیته و غرب''':
 تاریخ فرق و مذاهب اسلامی، رضا برنجکار، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی. 1387. فایل pdf
+
بهائیان خود را دین آینده معرفی کرده و سعی می‌کنند با مفاهیم دنیای مدرن (مثل صلح، حقوق بشر، برابری) هماهنگ نشان دهند.
 +
<ref>فصلنامه بهائی شناسی،دکتر رسول جعفریان،پاییز و زمستان ۱۳۹۵
 +
</ref>
  
ویکی امام خمینی
+
=پراکندگی جمعیت=
 +
'''بهائیت''' از ایران به دیگر کشورها گسترش یافت و در برخی مناطق مانند آمریکا، هند، کشورهای آفریقایی و اسرائیل تأسیس شد. این گسترش به ویژه با [[حمایت‌های استعماری]]، به خصوص [[بریتانیا]]، همراه بود.
 +
بهائیان در برخی شهرهای ایران مانند اصفهان، شیراز، تهران و یزد بیشتر ساکن بودند، اما پس از انقلاب اسلامی ایران، بسیاری از آن‌ها به خارج مهاجرت کردند.<ref>فصلنامه بهائی شناسی،دکتر رسول جعفریان،پاییز و زمستان ۱۳۹۵ </ref>
 +
شمار پیروان دین بهائیت در جهان، بیش از ۷ میلیون و ۸۰۰ هزار نفر، برآورد شده است. بر پایهٔ آمارِ سالِ ۲۰۱۰ دانشنامه بریتانیکا، دین بهائیت از جهت پراکندگی در کشورهای جهان، پس از مسیحیت، در جایگاه دوم، جای دارد.<ref>ویکی پدیا </ref>
  
 +
=منابع تکمیلی=
 +
* [https://bayanbox.ir/info/2152231732200113121/kashfolhyal-j1 کشف الحیل،عبدالحسین آواره]
 +
*[https://www.bahai.org/fa/library/authoritative-texts/bahaullah/kitab-i-iqan/ کتاب ایفان]
 +
*[https://s2.picofile.com/file/7259687197/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%84%D9%88%D8%AF_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8_%D8%A8%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%AC%D9%84%D8%AF_%D8%A7%D9%88%D9%84.pdf.html کتاب بهائیت در ایران]
  
==پانویس==
+
=پانویس=
 
{{پانویس}}
 
{{پانویس}}
  
==منابع تکمیلی==
+
=منابع=
 +
نویسنده:سعیده رمضانی
 +
* تاریخ فرق و مذاهب اسلامی، رضا برنجکار، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی. 1387. فایل pdf
 +
* شناخت بهاییت، تألیف محمد شفیعی سروستانی
 +
*بهائیت،ویکی شیعه
 +
*فصلنامه بهائی شناسی،دکتر رسول جعفریان،پاییز و زمستان ۱۳۹۵
 +
*بهائیت،ویکی پدیا
 +
 
 +
[[رده:فرق و مذاهب اسلامی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۵ مهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۰۵:۳۰


بهائیت
Bahaola.jpg

نماد بهائیت
اطلاعات کلی
مؤسس بهاءالله
سال تأسیس ۱۸۵۲ میلادی
شهرهای مهم حیفا،عکا،بغداد
زیارتگاه‌ها منزل سيد على محمد باب در شيراز و منزل ميرزا حسینعلی در بغداد
نام‌های دیگر آیین بهائی،دیانت بهائی
اطلاعات دینی
از فرقه‌های بابیت
از شاخه‌های بابیت
باورها مقام الوهیت، نبوت و مَنْ یُظهره اللهی بهاءالله، تعالیم دوازده‌گانه
رهبر/امام کنونی بیت العدل اعظم
رهبران/امامان بهاءالله،عبدالبهاء،شوقی افندی
کتاب‌های مهم ایفان و اقدس
وضعیت کنونی
تعداد پیروان ۷/۹ میلیون نفر

بهائیه نام فرقه‌ای است که پس از مرگ باب، توسط یکی از پیروان او به نام میرزا حسینعلی نوری شکل گرفت که در قرن سیزدهم قمری پدید آمد. میرزا حسینعلی از پیروان سید علی‌محمد باب بود که پس از درگذشت باب، فرقه بهائیت را پایه‌گذاری کرد. پس از بهاءالله،‌ پسرش عباس افندی معروف به عبدالبهاء و سپس شوقی افندی، نوه دختری عبدالبهاء رهبریِ بهائیت را به‌عهده گرفتند.[۱] پس از شوقی این فرقه با ادعای ظهور مظهر الهی جدید، در تقابل آشکار با اسلام و اصول آن قرار دارد و تلاش کرده با شعارهایی نظیر وحدت عالم انسانی، چهره‌ای جهانی از خود ارائه دهد.[۲]

محتویات

پیدایش

فرق و مذاهب اسلامی
اهل سنت
معتزله
اهل حدیث
اشاعره
ماتریدیه
وهابیت
اباضیه
قدریه
شیعه
امامیه
زیدیه
اسماعیلیه
ناووسیه
غلات
اهل حق
دروزیه
نصیریه
شیخیه
بابیت
بهائیت

فرقه بهائيه، منشعب از فرقه بابيه است، بنيان گذار آيين بهائيت، ميرزا حسينعلى نورى معروف به بهاءاله است، و اين آيين نيزنام خود را از همين لقب برگرفته است.بهائیت، یک فرقه مذهبی و سیاسی است که در قرن سیزدهم هجری قمر بنیان‌گذاری شد میرزا حسینعلی نوری از پیروان سید علی‌محمد باب بود و پس از درگذشت باب، فرقه بهائیت را پایه‌گذاری کرد.[۳]

سیرتاریخی

فرقه بهائیت از دل مکتب شیخیه پدید آمد. سید علی محمد باب از شیراز ابتدا ادعای بابیت کرد، سپس مدعی مهدویت و نهایتاً نبوت شد. یکی از پیروان او، میرزا حسینعلی نوری، که بعدها بهاءالله نام گرفت، نیز ادعای پیامبری نمود و فرقه جدیدی به نام بهائیت را پایه‌گذاری کرد. بهاءالله پس از دستگیری و تبعید، به شهرهای مختلفی منتقل شد و در نهایت در فلسطین (اکنون اسرائیل) درگذشت. پس از او، پسرش عبدالبهاء، سپس شوقی افندی، و نهایتاً نهادی به نام «بیت‌العدل اعظم» که مقر آن در شهر حیفا است، رهبری این فرقه را بر عهده گرفتند. امروزه بهائیان در کشورهای مختلف جهان فعالیت دارند، اما در ایران این فرقه به عنوان یک جریان انحرافی شناخته می‌شود. .[۴]

اشخاص مهم

بهاالله

عبدالبها (فرزند بهاءالله)

سپس به شوقی افندی (نوه عبدالبها)

و اکنون به نهادی به نام '''بیت‌العدل اعظم''' (مستقر در حیفا، اسرائیل) رسید. این گروه، اکثریت بهائیان دنیا را تشکیل می‌دهد.[۵]


انشعابات

فرقه بهائيه، منشعب از فرقه بابيه است. بنيان گذار آئین بهائيت، ميرزا حسینعلی نورى معروف به بهاءالله است ، و اين آئين نيز نام خود را از همين لقب برگرفته است . بهائیت بيشتر به عنوان يك انشعاب از اسلام يا تشيع و يا شاخه اى از متصوفه شناخته مى شد [۶]

عقاید مهم

1. ادعای پیامبری: بهاءالله خود را پیامبر جدید معرفی می‌کند؛ این موضوع از نگاه اسلامی کفر محسوب می‌شود چون با ختم نبوت در تضاد است.

2. نسخ دین اسلام: بهائیان اسلام را دین گذشته می‌دانند و خود را دین جدیدی با قوانین تازه معرفی می‌کنند.

3. وحدت ادیان و انسان‌ها: شعار وحدت عالم انسانی دارند، ولی عده ای آن را بیشتر یک ابزار تبلیغاتی می‌دانند تا یک عقیده الهی اصیل.

4. ساختار تشکیلاتی: بهائیت دارای یک نظام رهبری متمرکز و دقیق است که هدفش حفظ انسجام داخلی و توسعه جهانی است.

5. گرایش به مدرنیته و غرب: بهائیان خود را دین آینده معرفی کرده و سعی می‌کنند با مفاهیم دنیای مدرن (مثل صلح، حقوق بشر، برابری) هماهنگ نشان دهند. [۷]

پراکندگی جمعیت

بهائیت از ایران به دیگر کشورها گسترش یافت و در برخی مناطق مانند آمریکا، هند، کشورهای آفریقایی و اسرائیل تأسیس شد. این گسترش به ویژه با حمایت‌های استعماری، به خصوص بریتانیا، همراه بود. بهائیان در برخی شهرهای ایران مانند اصفهان، شیراز، تهران و یزد بیشتر ساکن بودند، اما پس از انقلاب اسلامی ایران، بسیاری از آن‌ها به خارج مهاجرت کردند.[۸] شمار پیروان دین بهائیت در جهان، بیش از ۷ میلیون و ۸۰۰ هزار نفر، برآورد شده است. بر پایهٔ آمارِ سالِ ۲۰۱۰ دانشنامه بریتانیکا، دین بهائیت از جهت پراکندگی در کشورهای جهان، پس از مسیحیت، در جایگاه دوم، جای دارد.[۹]

منابع تکمیلی

پانویس

  1. ویکی شیعه
  2. فصلنامه بهائی شناسی،دکتر رسول جعفریان،پاییز و زمستان ۱۳۹۵
  3. تاریخ فرق و مذاهب اسلامی، رضا برنجکار،ص،۱۰۶
  4. تاریخ فرق و مذاهب اسلامی، رضا برنجکار،
  5. «فصلنامه بهائی شناسی،دکتر رسول جعفریان،پاییز و زمستان ۱۳۹۵
  6. تاریخ فرق و مذاهب اسلامی، رضا برنجکار،ص،۱۰۶
  7. فصلنامه بهائی شناسی،دکتر رسول جعفریان،پاییز و زمستان ۱۳۹۵
  8. فصلنامه بهائی شناسی،دکتر رسول جعفریان،پاییز و زمستان ۱۳۹۵
  9. ویکی پدیا

منابع

نویسنده:سعیده رمضانی

  • تاریخ فرق و مذاهب اسلامی، رضا برنجکار، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی. 1387. فایل pdf
  • شناخت بهاییت، تألیف محمد شفیعی سروستانی
  • بهائیت،ویکی شیعه
  • فصلنامه بهائی شناسی،دکتر رسول جعفریان،پاییز و زمستان ۱۳۹۵
  • بهائیت،ویکی پدیا