اعتزال
معتزله فرقهای کلامی است که ابتدای سده دوم هجری قمری ایجاد شد. بر اساس داستانی مشهور نخستین رهبر این گروه واصل بن عطاء بود. او با طرح نظریهای جدید درباره جایگاه مرتکب گناهان کبیره در برابر مرجئه و خوارج قرار گرفت. بر اساس نظر او مرتکب گناه کبیره نه چنان که مرجئه میگفتند مومن است و نه چنان که خوارج گفتهاند کافر بلکه او فاسق است و جایگاهی بین ایمان و کفر دارد.