اباضیه یا اباضیگری یکی از [[مذاهب اسلام]] است که برخی معتقدند از جریان خوارج نشأت گرفتهاست. گفته شده این فرقه از کهنترین مذاهب اسلامی و تنها گروه باقیمانده از خوارج است.نام این مکتب از نام عبدالله بن اباض تمیمی نخستین پیشوای آن گرفته شدهاست.<ref>ویکی شیعه- اباضیه</ref>
پیدایش اباضیه که هم از تسنن و هم از [[شیعه|تشیع]] جداست هرچند از نظر شمار پیروان در مقایسه با سنیان و شیعیان گروه کوچکی به حساب میآید، اما از نظر تاریخی جریانی بسیار مهم است. امروزه اباضیان بیشتر در شمال آفریقا، شرق آفریقا (بهویژه جزیره زنگبارو زنگبار) و عمان سکونت دارند.<ref>ویکی پدیا- اباضیه</ref>عمان تنها کشور مسلمانی است که کیش اباضی در آن مذهب اکثریت است، پادشاه آن نیز این مذهب را دارد و بر پایه دادههای کتاب واقعیتهای جهان سیا حدود ۷۵٪ جمعیت آن اباضی مذهب بهشمار میروند.البته در گذشته اباضیان در پهنه بسیار گستردهتری حتی در اندلس میزیستند.<ref>ویکی فقه-اباضیه و تعریف آن</ref> اباضیه مذهب خود را [[الدعوه]]، [[مذهب الحق]]، [[فرقه المحقه]] و [[فرقه الناجیه]] میخوانند و آن را کهنترین مذهب اسلامی، نزدیکترین مذهب به عصر نبوّت و نزدیکترین مذهب به روح اسلام میدانند. اباضیه میانهروتر از دیگر گروههای خوارج بهشمار میروند.<ref>ویکی پدیا</ref>
== '''پیدایش''' ==
== '''اعتقادات اباضیه''' ==
آنان بر این عقیدهاند که نمیتوان به کسی مؤمن یا کافر گفت، چرا که وحی منقطع شد؛ و [[ابوبکر]] و [[عمر]] از دنیا رفتهاند و امروز کسی نیست که حقایق را بیان کند و کافر را از مؤمن تمیز دهد. بدان جهت ما به کسی نمیگوییم که او مؤمن است یا کافر
اباضیه در پی کجفهمیهای خود با نص صریح قرآن نیز مخالف هستند؛ در حالی که [[قرآن کریم]] بین ایمان و اسلام تفاوت نهاده است و میفرماید:
«قالَتِ الاَعْرابُ آمَنّا قُلْ لَم تُؤمِنوا وَلکِنْ قولوا اَسْلَمْنا»؛ «اعراب گفتند ایمان آوردیم، بگو ایمان نیاوردهاید؛ بلکه بگویید: اسلام آوردیم...» <ref> مقالات الاسلامیین، ج ۱، ص۱۵۷ </ref>
ایمان و اسلام را هم معنی و مترادف میشمرند. ایمان اسلام است و اسلام ایمان بندهای مؤمن نمیشود؛
جیطالی، اسماعیل بن موسی، قناطر الخیرات، ج۱، ص۲۸۱. عمان، ۱۴۰۳ق/۱۹۸۳م.
مگر آنکه به چهار شهادت ایمان بیاورد: شهادت به وحدانیت خدا، به رسالت پیامبر اکرم (صلياللهعليهوآله) از جانب خدا، به رستاخیز پس از مرگ و به قَدَر. هرگاه بندهای این چهار شهادت را به زبان آورد، ایمان او از نظر مردم کامل است. <ref> طبری، تاریخ، ج ۵، ص۵۶۶ </ref>
===ارتباط اباضیه به شیعه و معتزله===
شاخصههای عقیدتی اباضیه به [[معتزله]] و [[شیعه]] نزدیکتر از اهل سنتاند، چنان که در بحث از حقیقت صفات الهی و مفهوم آن، رؤیت خداوند در قیامت ، آزادی و اختیار انسان و نقش وی در اعمال خویش در عین پذیرش نقش قدرت الهی بر افعال انسان، تفسیر عقلانی از حسن و قبح و پارهای دیگر از مسائل از [[شیعه]] و [[معتزله]] متأثرند، گرچه در تفسیر ایمان و تعریف آن به قول لسانی، تصدیق قلبی و عمل به اعضا و نیز اعتقاد به خلود مرتکب کبیره در جهنم در صورت عدم توبه و حکم به کفر آنان، به [[خوارج]]نزدیکاند، جز آنکه معتقدند کفر مرتکب کبیره نه از نوع کفر دین و ملت بلکه از نوع کفر نعمت است، از این رو مرتکب کبیره را [[موحّد]] میدانند نه مشرک و ازدواج و ارثبری از آنان را جایز و کشتن آنان را ممنوع میدانند مگر، آنکه آنان شروع کننده جنگ باشند.
== '''ادامه سیاست اباضیه''' ==
ابوالشعثاء جابر با حجاج بن یوسف ثقفی روابطی دوستانه داشت؛ ولی این حسن رابطه دیری نپایید و حجاج به کشتن اباضیه مانند دیگر خوارج پرداخت، و در زمان او بیشتر بزرگان اباضی به عمان تبعید شدند
== '''پراکندگی جمعیت''' ==
== '''منابع''' ==
نویسنده: مهلا سلطانی
* ویکی پدیا
* ویکی شیعه