بهائیت

نویسنده سعیده رمضانی

تعریف

آیین بهائی یکی از ادیان توحیدی است که در قرن نوزدهم میلادی توسط بهاءالله در ایران بنیان‌گذاری شد. این دین بر اصول وحدت انسانی، صلح جهانی، و هماهنگی دینی تأکید دارد. پیروان این دین به اصولی همچون برابری جنسیتی، تعلیم و تربیت همگانی، و عدالت اجتماعی پایبند هستند. بهائیان معتقدند که همه ادیان از یک منشأ الهی هستند و هدف نهایی آن‌ها ایجاد وحدت و صلح در جهان است.

پیدایش

فرقه بهائيه، منشعب از فرقه بابيه است، بنيان گذار آيين بهائيت، ميرزا حسينعلى نورى معروف به بهاءاله است، و اين آيين نيزنام خود را از همين لقب برگرفته است.بهائیت، یک فرقه مذهبی و سیاسی است که در قرن سیزدهم هجری قمر بنیان‌گذاری شد میرزا حسینعلی نوری از پیروان سید علی‌محمد باب بود و پس از درگذشت باب، فرقه بهائیت را پایه‌گذاری کرد.

دولتها

پس از اعدام علی محمد باب به دستور امیر کبیر میرزا یحیی ادعای جانشینی باب را کرد. ظاهرا یحیی نامه هایی برای علی محمد باب نوشت و فعالیتهای پیروان باب را توضیح داد علی محمد باب در پاسخ به این نامه ها وصیت نامه ای برای یحیی فرستاد و او را وصی و جانشین خود اعلام کرد  برخی گفته اند این نامه ها توسط میرزا حسینعلی و به امضای میرزا یحیی بوده است و حسینعلی این کار و نیز معرفی یحیی به عنوان جانشینی باب را برای محفوظ ماندن خود از تعرض مردم انجام داده است و علی محمد در پاسخ به نامه ها میرزا یحیی را وصی خود ندانسته بلکه به او توصیه کرده که در سایه برادر بزرگتر خویش حسینعلی قرار گیرد. در هر حال، پس از باب عموم بابیه به جانشینی میرزا یحیی معروف به صبح ازل معتقد شدند و چون در آن زمان یحیی بیش از نوزده سال نداشت، میرزا حسینعلی زمام کارها را در دست گرفت .امیر کبیر برای فرونشاندن فتنه با بیان از میرزا حسینعلی خواست تا ایران را به قصد کربلا ترک کند و او در شعبان ۱۳۶۷ به کربلا رفت؛ اما چند ماه بعد پس از برکناری و قتل امیر کبیر در ربیع الاول ۱۲۶۸ و صدارت یافتن میرزا آقاخان نوری، به دعوت و توصیه شخص اخیر به تهران بازگشت. در همین سال تیراندازی با بیان به ناصرالدین شاه پیش آمد و بار دیگر به دستگیری و اعدام بابیها انجامید و چون شواهدی برای نقش حسینعلی در طراحی این سوء قصد وجود داشت، او را دستگیر کردند. اما حسینعلی به سفارت روس پناه برد و شخص سفیر از او حمایت کرد سرانجام با توافق دولت ایران و سفیر روس، میرزا حسینعلی به بغدادمنتقل شد و بدین ترتیب بهاء الله با حمایت دولت روس از مرگ نجات یافت. او پس از رسیدن به بغداد نامه ای به سفیر روس نگاشت و از وی و دولت روس برای این حمایت قدردانی کرد در بغداد کنسول دولت انگلستان و نیز نماینده دولت فرانسه با بهاء الله ملاقات کردند و حمایت دولتهای خویش را به او ابلاغ کردند و حتی تابعیت انگلستان و فرانسه را نیز پیشنهاد نمودند. والی بغداد نیز با حسینعلی با بیان با احترام رفتار کرد و حتی برای ایشان مقرری نیز تعیین شد.

محتویات

=اشخاص مهم

بهاالله عبدالبهاء شوقی افندی باب طاهره قره العین

انشعابات

فرقه بهائيه، منشعب از فرقه بابيه است. بنيان گذار أيين بهائيت، ميرزا حسينعلى نورى معروف به بهاءاه است ، و اين أيين نيز نام خود را از همين لقب برگرفته است .

عقاید مهم

نوشته های سید علی محمد باب، میرزا حسینعلی بهاء الله و عبد البهاء تا حدی نیز شوقی افندی ربانی از نظر بهائیان مقدس است، اما کتب باب عموما در دسترس بهائیان قرار نمی گیرد و دو کتاب اقدس و ایفان میرزا حسینعلی نوری در نزد آنان از اهمیت خاصی برخوردار است. تقویم شمسی بهائی از نوروز آغاز گشته به نوزده ماه، در هر ماه به نوزده روز تقسیم می شود و چهار روز در سالهای کبیسه پنج روز باقیمانده ایام شکرگزاری و جشن تعیین شده است. بهائیان موظف به نماز روزانه و روزه به مدت نوزده روز در آخرین ماه سال و زیارت یکی از اماکن مقدسه ایشان، شامل منزل سید علی محمد باب در شیراز و منزل میرزا حسینعلی نوری در بغدادند.بهائیان همچنین به حضور در ضیافات موظف اند که هر نوزده روز یک بار تشکیل میگردد در آیین بهایی نوشیدن مشروبات الکلی و مواد مضر به سلامت منع شده و رضایت والدین عروس و داماد در ازدواج ضروری شمرده شده است .آیین بهایی از ابدای پیدایش در میان مسلمانان به عنوان یک انحراف اعتقادی فرقه ضاله  شناخته شد. ادعای بابیت و سپس قائمیت و مهدویت توسط سید علی محمد باب با توجه به احادیث قطعی پذیرفته نبود. ویژگیهای مهدی در احادیث اسلامی به گونه ای تبیین شده که راه هر گونه ادعای بیجا را بسته است. در احادیث ادعای بابیت امام غایت به شدت محکوم شده است . ادعای دین جدید توسط باب و بهاء الله با اعتقاد به خاتمیت پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله که توسط همه مسلمانان پذیرفته شده است . سازگار نبود از این رو علی رغم تبلیغات گسترده، بهائیان در میان مسلمانان و شیعیان جایگاهی نیافتند.تاریخ پر حادثه رهبران بهائی نادرست درآمدن پیشگوییهای آنان و منازعات دور از ادب از یکسو و حمایتهای دولتهای استعماری در مواضع مختلف از سران بهایی و بویژه همرهی آنان با دولت اسرائیل از سوی دیگر زمینه فعالیت در کشورهای اسلامی ،خصوصا ایران، را از بهائیان گرفت. مؤلفان بسیاری در نقد این آیین کتاب نوشتند علمای حوزه های علمیه شیعه و دانشگاه الازهر و مفتیان بلاد اسلامی جدا بودن این فرقه از امت اسلامی را اعلام داشتند و آنان را مخالفان ضروریات اسلام معرفی کردند. بازگشت برخی مقامات و مبلغان بهائی از این آیین و افشای مسائل درونی این فرقه نیز عامل مهم فاصله گرفتن مسمانان از این ایین بوده است .

پراکندگی جمعیت

منابع

 تاریخ فرق و مذاهب اسلامی، رضا برنجکار، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی. 1387. فایل pdf

ویکی امام خمینی

پانویس

منابع تکمیلی