باز کردن منو اصلی

تاریخ‌نما β

تغییرات

تاریخ‌نما:کاربران

۱٬۲۱۱ بایت اضافه‌شده، ۳ مه
بدون خلاصه ویرایش
=تعریف=
وهابیت، فرقه ای در عربستان است که در منطقه نجد توسط {{محمدبن عبدالوهاب}} تاسیس شد؛ به همین دلیل به پیروان این فرقه وهابی می‌گویند.وهابیان درفروع دین تابع {{احمدبن حنبل}} هستند و بیشتر آنان درشبه جزیره عربستان سکونت دارند.
البته در دوره جدید پیروان این مذهب برای معرفی خود ازواژه سلفی استفاده می‌کنند و می‌گویند ما تابع یک شخص یعنی محمدبن عبدالوهاب نیستیم بلکه تابع یک مسلک فکری به نام سلفی گری هستیم.منظور از سلف مسمانان قرون نخستین اسلامی است.وهابیان با اعتقاد به اینکه مفهوم توحید در بین مسلمانان با شرک آمیخته شده، آنان را دعوت به بازگشت بر سر عقاید اسلامی پیشینیان می‌نمایند و مخالفین از مسلمانان را غالبا کافر یا مشرک می‌دانند.
=پیدایش=
اگر بخواهیم تاریخ وهابیگری و سلفی گری را دقیقا مورد بررسی قرار دهیم باید گفت تاریخ آن باز می‌گردد به قرن دوم هجری و زمان احمد بن حنبل و او را می‌توان از روسای این فرقه نامید. به بیان دیگر احمد بن حنبل نخستین کسی بود که به هنگام مواجه با فلسفه و فرهنگ غرب و شرق به این فکر افتاد که حدیث را از این هجمه نجات دهد ولی دچار تفریط شدیدی شد و همین مساله موجب شد که عقل را به طور کلی کنار بزند و فقط به نقل و شنیدن و حتی احادیث جعلی تکیه نمود.دکتر جواد مشکور در این باره می‌نویسد: احمد بن حنبل آنقدر در استناد به احادیث مبالغه کرد که بزرگانی چون طبری و ابن ندیم او را از اهل حدیث شمرده اند نه از مجتهدان.<ref>ترجمه منجدالطلاب،253منجدالطلاب، ص253.</ref>.
=سیرتاریخی=
دیدگاه‌ها و عقاید وهابیت بر نظریه‌های{{ احمد بن عبدالحلیم بن تیمیه }} (مشهور به ابن تیمیه) و مبانی سلفی او مبتنی است. او که در قرن ۸ هجری قمری می‌زیست و حنبلی مذهب بود، عقاید و آرایی ارائه کرد که پیش از آن در هیچ یک از مذاهب اسلامی وجود نداشت.<ref>بحوث فی الملل و النحل،331النحل، ص331.</ref>. فقهای بزرگ اهل سنت آن زمان اقوال وی را مردود و محکوم دانستند و بسیاری از علمای دینی در بلاد اسلامی با او مخالفت کردند. برخی او را کافر دانسته و برخی دیگر خواستار حبس او شدند.<ref>وهابیت از دیدگاه مذاهب اهل سنت،ص57-43.</ref>.
با این مخالفت‌ها، عقاید ابن تیمیه تا قرن ۱۲ هجری قمری رونق نیافت. در این قرن بود که محمّد بن عبدالوهّاب نجدی به احیای نظریه‌های او پرداخت. او که در آغاز هواخواهی نیافت، به سال ۱۱۶۰ق. به شهر دِرعیّة(دَرعیّه) از شهرهای مشهور نَجْد رفت.<ref>کشف الارتیاب، دارالکتب اسلامیه،9و10اسلامیه، ص9و10.</ref>. امیر آن دیار، محمّد بن سعود بود و عقاید عبدالوهّاب را برای تقویت حکومت خویش مناسب دید. محمّد بن سعود با محمّد بن عبدالوهّاب قرار گذاشت تا نیروی حکومتی خویش را برای تبلیغ و ترویج مذهب او به کار اندازد؛ به شرط آن که محمّد بن عبدالوهّاب نیز از گذر جایگاه دینی خویش، حکومت را تأیید و تقویت کند. از آن پس، این دو تن به شهرهای بسیاری لشکر کشیدند و هر کس را با عقاید خویش ناسازگار یافتند، کافِر خوانده و کشتند.
بدین سان، روز به روز قدرت آل سعود رو به فزونی گذاشت و در سایه آن، آیین وَهّابی نیز گسترش یافت. چون امپراتوری عثمانی به دست کشورهای استعمارگر تجزیه شد، عربستان به آل سعود واگذار گشت؛ زیرا آنان بسیار قدرت یافته بودند و باورهایشان با اهداف استعمارگران ناسازگار نبود.<ref>تاریخ و نقد وهابیت،102وهابیت، ص102-41.</ref>. از آن زمان وهابیت مذهب خاندان حاکم بر کشور عربستان است و وهابیان می‌کوشند تا مذهب و در واقع گرایش‌های سیاسی فرقه خویش را در دیگر کشورهای اسلامی ترویج دهند
=اشخاص مهم=
 
# ===ابن تیمیه===
ابو العباس احمد بن عبد الحلیم حرّانی از علمای حنبلی قرن هفتم و هشتم هجری قمری بود. از آن جا که عقایدش مخالف افکار علمای معاصرش بود، تکفیر شده و به زندان افتاد. به واسطه حمله مغولان، از شام به قاهره گریخت. به سال ۷۱۲ق به دمشق برگشت و در ۷۲۸قمری در قلعه دمشق درگذشت.
 
ابن تیمیه با این که خود و پدرش از علمای حنبلی به شمار می‌رفتند، مقید به تبعیت از مذهب فقهی احمد بن حنبل نبود و در مسائل کلامی با تأکید زیاد بر مسئله توحید، نظریات خلاف شهرت و اجماع زیادی دارد.
 
# ===ابن قیم===
شمس الدین ابو عبداللّه محمد معروف به ابن قیم الجوزیة (۶۹۱-۷۵۱ ه‍.ق) شاگرد ابن تیمیه بود و مانند استاد خود از آراء و افکار مذکور دفاع می‌کرد و به اتهام بدعت گذاری در دین اسلام به زندان افتاد.
=انشعابات=
۵۵
ویرایش