تغییرات

پرش به: ناوبری، جستجو

امامیه

۴٬۰۹۱ بایت حذف‌شده، ۱۸ مه
بدون خلاصه ویرایش
| سیاسی =
}}
'''امامیه''' یا '''شیعه دوازده‌امامی''' یا '''شیعه اثناعَشَری''' بزرگ‌ترین شاخه از [[شیعه|مذهب شیعه]] است. به باور شیعیان امامی، رهبری جامعه پس از [[پیامبر]] بر عهده [[امام]] است و امام از سوی خدا تعیین می‌شود. شیعیان امامی بر پایه احادیثی چون [[حدیث غدیر]]، [[امام علی علیه‌السلام|علی بن ابیطالب]] را جانشین [[پیامبر اسلام(ص)]] و نخستین امام می‌دانند، به [[دوازده امام]] اعتقاد دارند و بر این باورند که امام دوازدهم، [[مهدی]]، زنده است و در [[غیبت امام مهدی(عج)| غیبت]] به سر می‌برد. [[زیدیه]] و [[اسماعیلیه]]، دو فرقه دیگر شیعه، به همه دوازده‌امام موردنظر شیعیان امامیه باور ندارند و همچنین شمار امامان را محدود به دوازده تن نمی‌دانند.
{{قلم رنگ|قرمز تیره|'''اصول اعتقادی شیعیان امامی پنج چیز است؛ آنها مانند دیگر مسلمانان، [[توحید]]، [[نبوت]] و [[معاد]] را [[اصول دین]] خود می‌دانند و افزون بر آن، به دو اصل [[امامت]] و [[عدل]] اعتقاد دارند که آنها را از [[اهل‌سنت]] جدا می‌سازد.'''}}
 
شیعیان امامیه بسیاری از امور زندگی چون عبادت‌ها، معاملات و پرداخت وجوهات شرعی را طبق احکام شرعی انجام می‌دهند. آنها برای اندیشه‌های [[کلام|کلامی]]، [[فقه|فقهی]]، [[اخلاق|اخلاقی]] و... خود، به چهار منبع [[قرآن]]، [[روایات]] پیامبر اسلام(ص) و [[امامان شیعه| دوازده امام]]، و همچنین [[عقل]] و [[اجماع]] استناد می‌کنند. [[شیخ طوسی]]، [[علامه حلی]] و [[شیخ مرتضی انصاری]] از برجسته‌ترین [[فقیه|فقیهان]] و [[شیخ مفید]]، [[خواجه نصیر الدین طوسی]] و [[علامه حلی]] از [[متکلم|متکلمان]] معروف امامیه هستند.
{{تاریخ فرق و مذاهب اسلامی}}
 
در سال ۹۰۷ق، [[شاه اسماعیل]] با تأسیس حکومت [[صفویان|صفویه]] مذهب امامیه را در [[ایران]] رسمی کرد. این حکومت نقش زیاد در گسترش مذهب امامیه در ایران داشت. [[جمهوری اسلامی ایران]] نظام سیاسی فعلی کشور [[ایران]] است که خود را متکی به [[اصول مذهب شیعه|اصول مذهب]] و [[فقه]] شیعه دوازده‌امامی معرفی می‌کند.
 
[[عید غدیر]]، میلاد [[علی بن ابیطالب]]، میلاد [[حضرت فاطمه(س)|فاطمه دختر پیامبر]] و [[نیمه شعبان]]، مهمترین اعیاد مذهبی ویژه شیعیان امامی است. [[سوگواری|عزاداری]] برای [[معصومان]] به‌ویژه سوگواری برای [[امام حسین(ع)|حسین بن علی]] و یارانش در [[ماه محرم]] از دیگر مناسک مهم آنها است.
 
آمار دقیقی از شمار شیعیان دوازده‌امامی جهان در دست نیست و آمار موجود، شیعیان زیدی و اسماعیلی را هم شامل می‌شود. جمعیت شیعیان جهان بنابر برخی آمارها بین ۱۵۴ تا ۲۰۰ میلیون نفر، برابر با ۱۰ تا ۱۳ درصد مسلمانان جهان و بنابر برخی دیگر از آمارها، بیش از سیصد میلیون، یعنی ۱۹ درصد جمعیت مسلمانان جهان برآورد شده است. بیشتر شیعیان، یعنی بین ۶۸ تا ۸۰ درصد آنان، در چهار کشور [[ایران]]، [[عراق]]، [[پاکستان]] و [[هند]] زندگی می‌کنند.
==تعریف==
امامیه یا شیعه دوازده‌امامی یا شیعه اثناعَشَری بزرگ‌ترین شاخه از [[شیعه|مذهب شیعه]] است. به باور شیعیان امامی، رهبری جامعه پس از [[پیامبر]] بر عهده [[امام]] است و امام از سوی خدا تعیین می‌شود. شیعیان امامی بر پایه احادیثی چون [[حدیث غدیر]]، [[امام علی علیه‌السلام|علی بن ابیطالب]] را جانشین [[پیامبر اسلام(ص)]] و نخستین امام می‌دانند، به [[دوازده امام]] اعتقاد دارند و بر این باورند که امام دوازدهم، [[مهدی]]، زنده است و در [[غیبت امام مهدی(عج)| غیبت]] به سر می‌برد. [[زیدیه]] و [[اسماعیلیه]]، دو فرقه دیگر شیعه، به همه دوازده‌امام موردنظر شیعیان امامیه باور ندارند و همچنین شمار امامان را محدود به دوازده تن نمی‌دانند.
==دولت‌های مهم==
{{تاریخ فرق و مذاهب اسلامی}}
در [[جهان اسلام]] حکومت‌های شیعی بسیاری تشکیل شده است که حکومت‌های [[علویان طبرستان]]، [[آل بویه]]، [[فاطمیان]]، [[اسماعیلیه]] و [[صفویه]] از آن جمله‌اند. حکومت علویان را [[زیدیه|زیدیان]] تأسیس کردند،<ref>چلونگر و شاهمرادی، دولت‌های شیعی در تاریخ، ۱۳۹۵ش، ص۵۱.</ref> حکومت‌های فاطمیان و اسماعیلیهٔ الموت بر مذهب [[اسماعیلیه]] بودند؛<ref>چلونگر و شاهمرادی، دولت‌های شیعی در تاریخ، ۱۳۹۵ش، ص۱۵۵-۱۵۷.</ref> اما درخصوص آل بویه اختلاف‌نظر هست. برخی معتقدند آنها زیدی‌مذهب بوده‌اند، جمعی آنها را امامی می‌دانند و گروهی می‌گویند در آغاز زیدی مذهب بوده و سپس به مذهب امامیه رو آورده‌اند.<ref>چلونگر و شاهمرادی، دولت‌های شیعی در تاریخ، ۱۳۹۵ش، ص۱۲۵-۱۳۰.</ref>
* '''الجایتو''': سلطان محمد خدابنده مشهور به [[الجایتو|اولجایتو]] (حکومت ۷۰۳-۷۱۶ق) را نخستین حاکمی می‌دانند که امامیه را مذهب رسمی اعلام و تلاش کرد در سطح وسیعی آن را نشر دهد.<ref>جعفریان، تاریخ تشیع در ایران (از آغاز تا دولت صفوی)، ۱۳۹۰ش، ص۶۹۴.</ref> البته وی به علت مخالفت‌های تشکیلات دولتی آن روز که بر مذهب اهل سنت بود، از این کار خود عقب‌نشینی کرد؛ اما همچنان شیعه باقی ماند.<ref>جعفریان، تاریخ تشیع در ایران (از آغاز تا دولت صفوی)، ۱۳۹۰ش، ص۶۹۴.</ref>.
* '''سربداران''': از حکومت [[سربداران]] در [[سبزوار]] نیز به عنوان حکومتی شیعی یاد می‌شود.<ref>جعفریان، تاریخ تشیع در ایران (از آغاز تا دولت صفوی)، ۱۳۹۰ ش، ص۷۷۶.</ref> مذهب رهبران و حاکمان سربداران دقیقا معلوم نیست؛ اما مسلم است که رهبران مذهبی آنها صوفیانی بوده‌اند که گرایش‌های شیعی هم داشته‌اند.<ref>جعفریان، تاریخ تشیع در ایران (از آغاز تا دولت صفوی)، ۱۳۹۰ ش، ص۷۷۷-۷۸۰.</ref> بااین‌همه [[خواجه علی مؤید]] آخرین حاکم سربداران<ref>جعفریان، تاریخ تشیع در ایران (از آغاز تا دولت صفوی)، ۱۳۹۰ ش، ص۷۷۸.</ref> امامیه را مذهب رسمی دولت خود اعلام کرد.<ref>جعفریان، تاریخ تشیع در ایران (از آغاز تا دولت صفوی)، ۱۳۹۰ ش، ص۷۸۱.</ref>
===* '''صفویان===''': [[شاه اسماعیل]] حکومت صفویه را در سال ۹۰۷ق تأسیس و امامیه را مذهب رسمی [[ایران]] اعلام کرد<ref>هاینس، تشیع، ۱۳۸۹ش، ص۱۵۶و۱۵۷. </ref> او و شاهان دیگر صفوی با اقداماتی مانند دعوت از علمای شیعه برای مهاجرت به ایران، تاسیس مراکز و مدارس علمی شیعه در ایران و برگزاری مراسم عزاداری محرم<ref>فروغی، کارکرد مراسم سوگواری عاشورا در رسمی شدن مذهب شیعه، ۶۷-۶۸</ref>، مذهب امامیه را در میان ایرانیان گسترش دادند و ایران را به کشوری کاملاً شیعی تبدیل کردند.<ref>چلونگر و شاهمرادی، دولت‌های شیعی در تاریخ، ۱۳۹۵ش، ص۲۷۶، ۲۷۷.</ref>
===* '''جمهوری اسلامی ایران===''': جمهوری اسلامی ایران‌، پس از پیروزی [[انقلاب اسلامی ایران]] در [[۲۲ بهمن]] سال ۱۳۵۷ به رهبری [[امام خمینی]]، در ایران تشکیل شد.<ref>قاسمی و کریمی، «جمهوری اسلامی ایران»، ص۷۶۵.</ref> این نظام سیاسی برپایه [[اصول مذهب شیعه|اصول مذهب]] و [[فقه]] شیعه دوازده‌امامی شکل گرفته است.<ref>قاسمی و کریمی، «جمهوری اسلامی ایران»، ص۷۶۶.</ref> [[ولایت فقیه]] مهم‌ترین رکن جمهوری اسلامی ایران است و بر همه قوای حکومتی نظارت دارد.<ref>قاسمی و کریمی، «جمهوری اسلامی ایران»، ص۷۶۸.</ref> برطبق قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، قانون‌های این کشور در صورتی که با دین [[اسلام]] انطباق نداشته باشند، اعتبار ندارند.<ref>قاسمی و کریمی، «جمهوری اسلامی ایران»، ص۷۶۸.</ref>
==اشخاص مهم==
[[امامان شیعه|امامان دوزاده‌گانه]] امامیه، به ترتیب عبارتند از:#[[علی بن ابیطالب]]#؛ [[امام حسن|حسن بن علی]]#؛ [[امام حسین|حسین بن علی]]#؛ [[امام سجاد|علی بن الحسین]](امام سجاد)#؛ [[امام باقر|محمد بن علی]](امام باقر)#؛ [[امام صادق|جعفر بن محمد]](امام صادق)#؛ [[امام کاظم|موسی بن جعفر]](امام کاظم)#؛ [[امام رضا|علی بن موسی]](امام رضا)؛ #[[امام جواد|محمد بن علی]](امام جواد)#؛ [[امام هادی|علی بن محمد]](امام هادی)#؛ [[امام عسکری| حسن بن علی]](امام عسکری)#؛ [[امام مهدی| حجة بن الحسن]](امام مهدی)<ref>علامه طباطبایی، شیعه در اسلام، ۱۳۷۹ش، ص۱۹۸، ۱۹۹.</ref> به باور شیعیان دوازده‌امامی، امام دوازدهم، [[مهدی]]، زنده است و در [[غیبت کبرا]] به سر می‌برد و زمانی [[قیام امام زمان|قیام]] خواهد کرد و عدالت را در زمین برقرار خواهد ساخت.<ref>علامه طباطبایی، شیعه در اسلام، ۱۳۷۹ش، ص۲۳۰، ۲۳۱.</ref> [[شیخ مفید]](۳۳۶یا۳۳۸-۴۱۳ق)، [[شیخ طوسی]](۳۸۵-۴۶۰ق)، [[خواجه نصیر الدین طوسی]](۵۹۷-۶۷۲ق) و [[علامه حلی]](۶۴۸-۷۲۶ق) از برجسته‌ترین متکلمان امامیه هستند.<ref>کاشفی، کلام شیعه، ۱۳۸۷ش، ص۵۲.</ref>
به باور شیعیان دوازده‌امامی، امام دوازدهم، [[مهدی]]، زنده است و در [[غیبت کبرا]] به سر می‌برد و زمانی [[قیام امام زمان|قیام]] خواهد کرد و عدالت را در زمین برقرار خواهد ساخت.<ref>علامه طباطبایی، شیعه در اسلام، ۱۳۷۹ش، ص۲۳۰، ۲۳۱.</ref> [[شیخ مفید]](۳۳۶یا۳۳۸-۴۱۳ق)، [[شیخ طوسی]](۳۸۵-۴۶۰ق)، [[خواجه نصیر الدین طوسی]](۵۹۷-۶۷۲ق) و [[علامه حلی]](۶۴۸-۷۲۶ق) از برجسته‌ترین متکلمان امامیه هستند.<ref>کاشفی، کلام شیعه، ۱۳۸۷ش، ص۵۲.</ref> [[شیخ طوسی]]، [[محقق حلی]]، [[علامه حلی]]، [[شهید اول]]، [[شهید ثانی]]، [[جعفر کاشف الغطاء|کاشف الغطاء]]، [[میرزای قمی]] و [[شیخ مرتضی انصاری]] هم از برجسته‌ترین فقیهان این مذهب هستند.<ref>مکارم شیرازی، دائرة المعارف فقه مقارن، ۱۴۲۷ق، ج۱، ص۲۶۰-۲۶۴.</ref>
==انشعابات==
automoderated، دیوان‌سالاران، developer، مدیران
۸٬۸۱۱
ویرایش

منوی ناوبری