automoderated، دیوانسالاران، developer، مدیران
۸٬۸۱۱
ویرایش
تغییرات
جز
←جواب پایگاه پاسخگویی
بنابراین معلوم شد که این آیه ناظر به دستور عمومی امر به معروف و نهی از منکر است و آنهم محدود و مشروط به شرائط خاص خودش نه پهن کردن بساط خشونت در خانه و علیه زنان.
==معنای ضرب، زدن نیست==
مجازات زن نافرمان در این آیه به صورت متوالی و تصاعدی استو مرحله اول شامل صحبت، گفتار نیک، نصیحت و راهنمایی است.
اگر نتیجه نداشت، دوری از همخوابگی و بالین است که این راه حل دوم به شمار می آید
. این برخورد تأثیر روانی و تربیتی بر زن دارد و این دوری در داخل اتاق خواب رخ می دهد.
اما (واضربوهن) به معنای زدن با دست یا ادوات مخصوص تنبیه نیست بلکه معنای دوری و خارج شدن از منزل است.
از آنجا که معانی الفاظ قرآن از خود قرآن قابل فهم و تفسیر است معنای واژه (ضرب) را در قرآن و زبان عربی صحیح پی جویی کردیم و مشاهده شد که بر خلاف معنای برخورد فیزیکی، غالبا معنای جدایی، دوری و نادیده گرفتن را تداعی می کند.
به عنوان مثال، زدن با ابزار را با واژه (جلد) تعبیر کرده اند. برای زدن بر صورت واژه (لطم)، برای مفهوم زدن بر گردن (صفع)، مشت زدن را با واژه (وكز)، و زدن با پا را با واژه (ركل) بیان کرده اند.
در فرهنگ های لغت نیز وقتی معنای (ضرب) را بررسی کنیم به مواردی از قبیل زیر دست می یابیم:
(ضرب الدهر بين القوم) یعنی بین آن ها فاصله انداخت
و(ضرب عليه الحصار) یعنی او را از محیطش دور کرد
و(ضرب عنقه) یعنی سرش را از گردنش جدا کرد
پس (ضرب) معنای دوری، جدایی و نادیده گرفتن را تداعی می کند
آیات زیادی هستند که معنای دوری را برای واژه (ضرب) به تصویر می کشند:
{وَلَقَدْ أَوْحَيْنَا إِلَى مُوسَى أَنْ أَسْرِ بِعِبَادِي فَاضْرِبْ لَهُمْ طَرِيقاً فِي الْبَحْرِ يَبَساً لَّا تَخَافُ دَرَكاً وَلَا تَخْشَى} طه ٧٧
یعنی میان آب ها راهی برایشان ایجاد کن(با ایجاد فاصله میان ذرات آب)
{فَأَوْحَيْنَا إِلَى مُوسَى أَنِ اضْرِب بِّعَصَاكَ الْبَحْرَ فَانفَلَقَ فَكَانَ كُلُّ فِرْقٍ كَالطَّوْدِ الْعَظِيمِ} الشعراء ٦٣
یعنی میان دو طرف آب فاصله بیانداز
{لِلْفُقَرَاء الَّذِينَ أُحصِرُواْ فِي سَبِيلِ اللّهِ لاَ يَسْتَطِيعُونَ ضَرْباً فِي الأَرْضِ} البقرة٢٧٣
یعنی دوری، سفر و هجرت در سرزمین وسیع الهی
{وَآخَرُونَ يَضْرِبُونَ فِي الْأَرْضِ يَبْتَغُونَ مِن فَضْلِ اللَّهِ}المزمل٢٠
یعنی سفر می کنند و برای کسب روزی از دیار خود فاصله می گیرند.
{فَضُرِبَ بَيْنَهُم بِسُورٍ لَّهُ بَابٌ بَاطِنُهُ فِيهِ الرَّحْمَةُ وَظَاهِرُهُ مِن قِبَلِهِ الْعَذَابُ} الحديد ١٣
یعنی بین آن ها با دیواری فاصله می افتد
در ضرب المثل ها نیز اینگونه آمده است: (ضرب به عُرض الحائط) یعنی ائ را نادیده گرفت و از او روی گردان شد
و همین معنا مد نظر آیه است…
{فَعِظُوهُنَّ وَاهْجُرُوهُنَّ فِي الْمَضَاجِعِ وَاضْرِبُوهُنَّ}:
پس این آیه به پند و اندرز تشویق می کند، سپس دوری از بستر خواب، به این معنا که کنار هم قرار نگیرند و اگر این امر نیز کارساز نشد، توصیه به دوری و نادیده گرفتن می کند و این امری است معقول و سلاحی است برای زوجین جهت اصلاح درون و خانواده تا از عادت های مضری که کیان خانواده را تهدید می کند رهایی یابند. خانواده ای که خود پایه ی استوار برای ایجاد جامعه اسلامی و انسانی است
.....................................................
عبارت های دیگری هم داریم که این معنا را تداعی می کنند مانند:
(أضرب عن الطعام) یعنی اعتصاب غذا کرد و از غذا خوردن دست کشید
(والاضرابات فى الجامعات او المعامل) که به معنای دست کشیدن از کار است.
برگرفته از ديدگاه دکتر عبدالحمید احمد ابو سلیمان عربستانی در کتاب "ضرب المراه"
===نقد رضا بابایی===
پس از ۱۴۰۰ سال
یکی از آیات قرآن مجید که دربارۀ آن بسیار گفتوگو و نزاع شده است، آیهای است که به مردان اجازه میدهد که پس از طی مراحلی، همسران بسترگریزشان را بزنند: وَاضْرِبُوهُنَّ(نساء/۳۴). از قدیم، مفسران کوشیدهاند که تفسیری معقول و مقبول از این آیه به دست دهند. هر چه به زمان حاضر نزدیکتر میشویم، این کوششها بیشتر میشود. بهتازگی نیز نویسندهای در مقالهای، با نظر به کلمات قرآن و معانی «ضرب» در لغت عرب، نتیجه گرفته است: «معنای ضرب در این آیه، ترک موقت همسر و بیرون آمدن از خانه است، نه کتککاری.»
نخست بگویم که من این گونه آیات را همزبانی با عرف زمانه میدانم، و همزبانی با زمانه را هم کسر شأن متون مقدس نمیپندارم. در کتاب «دیانت و عقلانیت» بهتفصیل دربارۀ این دیدگاه سخن گفتهام. اما آنچه اکنون میافزایم این است که اگر ما این گونه تفسیرها را بپذیریم و مثلا قبول کنیم که معنای «ضرب» در این آیه، بیرون آمدن از خانه است، نه آنچه مسلمانان در ۱۴۰۰ سال گذشته فهمیدهاند، آنگاه ممکن است کسی از ما بپرسد: چرا باید در قرآن کلماتی باشد که ۱۴۰۰ سال بعد، معنای درست آن فهمیده شود؟
مگر قرآن خود نمیگوید که من مبین(آشکار)، فصیح و بلیغم؟ آیا با فصاحت و بلاغت سازگار است که کسی امروز سخنی بگوید و مردم ۱۴۰۰ سال بعد معنای درست آن را بفهمند؟ تکلیف زنانی که در این مدت کتک خوردهاند و تحقیر شدهاند چیست؟
اینکه بگوییم معنای «ضرب» این است و معنای «قطع ید» آن است، تفسیر نیست؛ تحمیل معانی دور و بدون قرینه بر کلمات ساده و گویا است.
راهحل بهتر همان است که بگوییم: شیوۀ قرآن و سیرۀ پیامبر(ص) در وضع قوانین اجتماعی، بیشتر امضای روشهای متعارف در جامعۀ آن زمان بوده است، نه وضع احکام جدید و ابدی. بنابراین گاهی پیروی از منطق و روح قرآن، مقتضی رویگردانی از ظاهر برخی آیات است. کسی که «ضرب» را آن گونه معنا میکند، او نیز در حقیقت از ظاهر آیه روی برگردانده است. چرا این رویگردانی را میپذیرید، آن را نه؟
سنت و روایات نیز همین حکم را دارد. به قول آیةالله مطهری: سیرۀ پیامبر، غیر از گفتارها و رفتارهای ایشان است. سیره، منطق و اسلوب کلی است که از مجموع رفتارها و گفتارها فهمیده میشود(سيری در سيرۀ نبوی، ص۵۲). مرحوم شریعتی نیز میگفت: در دینشناسی باید به برآیند گفتارها و رفتارها توجه کرد، نه به تکتک آنها.
==نظر و بررسی کلی==