==علم النفس و اخلاق==
===مقدمه===علم اخلاق با علوم مختلفی ارتباط دارد و با فلسفه اخلاق ارتباطی روشنتر روشنتر و از آن جمله پیوند محکمی نیز با روانشناسی دارد. اصولا اخلاق خواه به معنی صرف ملکات نفسانی باشد و خواه به معنایی وسیعتر وسیعتر و اعم از ملکات نفسانی تا شامل افعال اختیاری انسان نیز بشود، یعنی، جایگاه تبیین افعال خوب و بد هم در علم اخلاق باشد، در هر حال بستگی شدیدی با نفس دارد، چرا که ملکات و افعال اختیاری هر دو از پدیدههای نفسانی هستند و کیفیت شکل گرفتن آنها در یک فرایند و رابطه واقعی انجام میگیرد که طبعاً یک بحث واقعی و موضوعی و یک کاوش و تلاش علمی حقیقی را طلب خواهد کرد، یعنی صرف نظر از ارزشگذاری که انسان روی کارهای خوب و بد میکند که این کار در محدوده علم اخلاق انجام خواهد شد، خود واقعیتهای نفسانی و جریاناتی که در واقع بر تکون نفسانیات میگذرد نظیر کیفیت شکلگیری ملکات اخلاقی در روح انسان و چگونگی پدیدار شدن افعال اخلاقی از نفس و وضع دیگر جریانات نفسانی نیز به نوبه خود تحقیق و بررسی و کاوشهای کاوشهای علمی را طلب میکنند تا در علم اخلاق بتوانیم با بصیرت کافی و شناختی درست از نفسانیات، به بررسی مسائل اخلاقی بپردازیم و از آنجا که اینگونه مطالب ارزشی نیستند تا در علم اخلاق بررسی شوند بلکه در زمره واقعیتهای واقعیتهای خارجی جا دارند که لازماست در تحقیقی علمی به کشف آنها بپردازیم ناگزیر با یکی از رشتههای علوم حقیقی تناسب موضوعی خواهند داشت و مناسبترین مناسبترین رشتهای که باید عهدهدار کاوش در نفس و نفسانیات شود رشته روانشناسی خواهد بود.
موضوع روانشناسی خود به خود اقتضا دارد تا ما آنچه را که در حوزه نفس انسانی تحقق پیدا میکند از آن جهت که پدیدهای است مربوط به نفس، یعنی موضوعی خاص که موجودیتی واقعی دارد در علم مربوط به این موضوع مورد بررسی قرار دهیم و علم مربوط به آن چیزی جز روانشناسی نیست. گرچه روانشناسی امروز از این مسیر منحرف شده و اغلب مکتبهای روانشناسی، از آنجا که علم را منحصر میکنند در آنچه که قابل مشاهده و تجربه حسی باشد، اینگونه مسائل درون نفسی و غیر محسوس را که در بوته آزمایش و تجربه حسی قرار نمیگیرند، جزء مسائل علمی به شمار نمیآورند. تسلط گرایش به تجربه حسی در محافل علمی مغرب زمین موجب شده که روانشناسی در دایره رفتار انسانی محدود بشود و بسیاری از روانشناسان علم روانشناسی را بدین لحاظ که رفتار انسان قابل مشاهده و تجربه حسی است، به علم رفتار انسان تعریف کردهاند.