== '''دروزیه''' = سیرتاریخی ===در زمان حکومت [[الحاكم بامر الله ]] (۳۷۵ - ۴۱۱ ق ) ششمین خلیفه فاطمی، [[حکومت فاطمیه|فاطمی]]، گروهی از [[اسماعیلیه|اسماعیلیان ]] درباره الحاکم غلو کردند و او را به درجه خدایی رساندند. این گروه پس از مرگ الحاکم بر آن شدند که او غایب شده و روزی به میان مردم باز خواهد گشت.<ref>برنجکار،88</ref> طور کلی میتوان گفت مسلمانانی بودند که عقاید شیعی داشتند و به طوری میتوان می‌توان گفت منشعب از اسماعیلیه بودند ، اما به دلیل فشارهای حکام ضد [[شیعه|شیعی ]] و محیط و شرایط زندگی و جدا ماندن از منابع اصلی اسلامی برخی از عقاید خود را حفظ کرده اما برخی دیگر را متناسب با شرایط زندگی و جامعه ترک کردند.[[پرونده:IMG ۲۰۲۵۰۴۲۳ ۱۴۰۸۵۹.jpg|بندانگشتی|نماد دروزیه]]

== '''پیشینه''' == این فرقه در مصر پدید آمد * جمال الدین عبدالله تنوخی :پس از حمزه و یارانش تا زمان حاضر چند عالم بزرگ در سوریه رشد کرد میان دروزیان ظهور کرده است که بزرگترین آنها امیر رسید جمال الدین عبدالله تنوخی است. از او آثار زیادی بر جای مانده است و بعدها در لبنان نیز پیروانی یافت افراد بسیاری از درسها و هم اینک پیروان مذهب دروزی در کشورهای سوریه مواعظ او استفاده کرده اند. اخلاق و لبنان زندگی میکنند طبق آماری که در اواسط قرن بیستم گرفته شده جمعیت دروزیان در حدود دویست هزار نفر بر آورد می شود[[زهد]] مهمترین بعد شخصیتی تنوخی است.<ref>برنجکار،88برنجکار،ص91</ref> == '''دلیل نام گذاری''' ==  * شیخ محمد ابوهلال : فرد دیگر شیخ [[محمد ابوهلال]] ملقب به دلیل انتساب به امام برجسته دروزی ها یعنی محمدبن اسماعیل دروزی به دروزیه معروف شده ، البته برخی شخی فاضل است که شخصیتی همچون تنوخی داشته است . او شاعری زبردست بوده و اشعاری در وصف خداوند و پیامبر صلی الله علیه و اله و اهل بیت او عليه السلام و اهل [[عرفان]] سروده است . گفته میشود او نیز آثار متعددی داشته است که اکثر آنها اعم از آنها خود را موحدون میدانند نثر و این نام گذاری را درست نمیدانند . به هر حال نمی توان نقش محمد بن اسماعیل را در این مذهب نادیده گرفت نظم از بین رفته است.<ref>برنجکار،ص91</ref>

== '''اعتقادات''' == دروزی ها علاقه و تلاش زیادی برای پنهان نگه داشتن عقاید خود داشتن و همین باعث شده آنها با سایر فرق و مذاهب زندگی مسالمت آمیزی داشته باشند و خود را با اوضاع و شرایط سازگار کنند . دروزی ها اجازه چاپ کتاب های دینی خود را نمیدادند تا اینکه برخی از این کتب در سال 1250 ه ق در حمله سپاه ابراهیم پاشا به دست عثمانی ها افتاد و برای نخستین بار عقاید آنها برملا شد .از جمله عقاید فرقه دروزی ، یا دست کم عقیده اکثر دروزیان ، تناسخ میباشند بر این اساس، آنان معتقدند که روح انسان پس از مرگ و جدا شدن از بدن انسان مرده وارد بدن انسان دیگری میشود از این رو آنان تعدد ارواح را ثابت می دانند و معتقدند کسانی که در زمان حمزه به مسلک دروزی ایمان آورده اند روحشان پس از مرگ در یک دروزی دیگر حلول خواهد کرد. از آنجا که به اعتقاد دروزیان بدن برای روح به منزله لباس قمیص ) است ، و روح دائما لباسی را کنده لباس دیگری می پوشد، لذا آنها از تناسخ به عنوان تقمص) نام می برند.دروزیان تغییر دین و مذهب را جایز نمی دانند و معتقدند هر کس باید در دین و مذهب خویش باقی بمانند . آنان حتی با مسلمان شدن غیر مسلمان و دروزی شدن غیر دروزی نیز مخالفند دلیل آنان این است که در همه ادیان و مذاهب جوهر توحید وجود دارد و آنها تجليات حقیقت واحدند در نتیجه روی گردانی از مذهب خود را نتیجه جهل فرد به آیینش میدانند و لذا به همه انسانها توصیه میکنند که در دینشان بیشتر تامل کنند .<ref>برنجکار،89,90</ref> == کتاب های مقدس ===[[متون مقدس ]] دروزی شامل [[قرآن ]] و [[رسائل حکمت ]] است. دیگر نوشته‌های قدیمی دروزی شامل رسائل الهند (رسائل هند) و دست‌نوشته‌های از دست‌رفته (یا پنهان شده) مانند المنفرد بذاته و الشریعه الروحانیه و دیگر نوشته‌های تعلیمی و جدلی است.* رسائل الحکمت : این اثر که مهم‌ترین کتاب دروزیان است، متشکل از۱۱۱رساله و در ۶بخش تنظیم شده است. ترتیب رساله‌ها و محتوای آنها در تمام نسخه‌های خطی و چاپی یکسان است. برخی از این رساله‌ها شامل سجلاتی است که در دورۀ الحاکم صادر شده و برخی از سوی [[حمزة بن علی ]] خطاب به اشخاص مختلف و برخی هم در تبیین عقاید نوشته شده‌اند. قسمتی از این رساله‌ها از محمد بن [[اسماعیل تمیمی ]] و قسمتی دیگر هم از تألیفات سموقی است. نویسندۀ برخی از رساله‌ها نیز نامعلوم است.

=== '''هفت خصلت توحیدی''' ===

الحاکم بامرالله هفت تکلیف شرعی [[تکلیف‌شرعی]] را از دروزیان برداشت و به جای آن هفت [[خصلت ]] [[توحیدی ]] بر آنان مقرر کرد.<ref>رسائل الحکمة، ص۷۲،۶۶-انور یاسین و همکاران، ص۳۵۵</ref>عبارتند از:* [[صدق اللسان ]] به جای نماز، جای [[نماز]]، که عبارت است از ایمان و توحید و دلیلی بر توحید الحاکم.<ref>رسائل الحکمة، ص۶۹۹،۳۱۲،۷۸؛ کتاب النقط والدوایر، ص۵۳-۵۵؛</ref> از [[اوقات پنج گانۀ ]] نماز هم به حدود پنج گانه تعبیر شده است. <ref>رسائل الحکمة، ص۵۴-۵۶</ref>* حفظ الاخوان به جای زکات، که عبارت است از یاری رساندن به برادران دینی و مراعات آنان از هر نظر.<ref> رسائل الحکمة، ص۲۴۵؛ کتاب النقط والدوایر، ص۵۷؛ نیز انور یاسین و همکاران، ص۳۵۹ </ref>* ترک عبادت عدم و بهتان به جای روزه. هر مذهبی خارج از مذهب توحید، از جمله عقاید تنزیل و تأویل و فروع آنها، عدم به شمار می‌رود.<ref>رسائل الحکمة، ص۵۷-۵۸؛ کتاب النقط والدوایر، ص۵۸</ref>* برائت از ابلیس‌ها و طغیان به جای حج. از [[ناطقان ]] و اساس‌ها و ائمه و حجج شرایع ظاهری و باطنی به ابلیس تعبیر شده است.<ref>کتاب النقط والدوایر، ص۵۹</ref>* توحید و پرستش الحاکم در هر عصر و زمان به جای شهادتینجای [[شهادتین]].<ref> کتاب النقط والدوایر، ص۶۰-۶۱ </ref> * رضا به جای جهاد.* تسلیم امر الحاکم شدن به جای ولایت، که این دو رکن اخیر نتیجۀ ارکان قبلی است و با این دو موحدان از باقی مردم باز شناخته می‌شوند.<ref>رسائل الحکمة، ص۲۵۴، ۳۶۹، ۵۴۷</ref>اما عبدالله نجار بر آن است که اصول شریعت دروزیان همان هفت اصل معروف اسلامی، یعنی شهادتین، نماز، زکات، روزه، حج، جهاد و ولایت است[[اسلامی]]،یعنی شهادتین، نماز، [[زکات]]، [[روزه]]، [[حج]]، [[جهاد]] و [[ولایت]] است.<ref>عبدالله نجار، ص۹۹</ref>

امروزه دروزیان به دو بخش [[عقّال ]] و [[جهّال ]] تقسیم می‌شوند.

[[روحانیون ]] [[پرهیزکاری‌ ]] که به حقایق [[دینی ]] واقف بوده و قادر به خواندن و تفسیر نوشته‌های سرّی و نیز رسائل الحکمة‌ هستند. آنان راهنمای روحانی جهالند و بر مراسم و [[فرایض ]] جامعه نظارت می‌کنند.

جهالجهّال : سایر افراد که بر هوای نفس خود تسلط ندارند از جرگۀ جهالند.<ref>ابوعزالدین،ص۳۳۶</ref>ورود یک جاهل به جرگۀ عقال موکول به موفقیت وی در امتحانات طولانی در خصوص تطبیق دادن عقاید و رفتار مذهبی‌اش با الگوی رفتاری مورد نظر است و پس از آن وی دقیقاً باید بر طبق مقررات دین زندگی کند.<ref>محمد کامل حسین، ص۳۲؛ ابوعزالدین،ص۲۲۳-۲۲۴</ref> چنین کسی اگر معیارهای پذیرفته شده را نادیده بگیرد، از حضورش در [[مجامع ]] دینی و از اشتغال او به خواندن رسائل جلوگیری می‌شود. این حالت اِبعاد رد خوانده می‌شود.<ref>ابوعزالدین،ص۲۲۴،حلبی،ص۴۳</ref>

== '''منابع تکمیلی''' ==* محمد بن اسماعیل جمیل ابوترابی، من هم الموحدون «الدروز» ، دمشق ۱۹۹۸م.* زیدان اتاشی، دروزی‌ها در اسرائیل:مشهور است که مؤسس فرقه دروزی فردی به نام درزی بوده استسرنوشتی مشترک، ترجمۀ کیومرث جاویدنیا و سجاد سلطانزاده، تهران ۱۳۸۲ش. درزی به معنی خیاط است و گفته شده است که نام اصلی درزی ، محمد بن اسماعیل ملقب به نشتکین بوده است * امجد عزام، الموحدون الدروز بین الخطا و احتمالا به دلیل شغلش به درزی مشهور شده استالصواب، دمشق ۲۰۰۹م. درزی ایرانی الاصل و پیرو مذهب اسماعیلی بود* نجیب عسراوی، المذهب التوحیدی الدرزی، برزیل ۱۹۹۰م. او در سال ۴۰۸ ق - به مصر رفت و با حمزه بن * محمد علی زوزنی که ایرانی الاصل زعبی، الدروز: ظاهرهم و از مقربان الحاکم بود طرح دوستی ریخت باطنهم، بیروت، ۱۳۷۵ق/۱۹۵۶م* جباره برغوثی، الدیانة الدروزیة، جیزه، مصر، ۲۰۰۹م* فرها دفتری، تاریخ و به یاری او به دربار الحاکم راه یافت عقاید اسماعیلیه، ترجمۀ فریدون بدره‌ای، تهران، ۱۳۷۶ش. سپس مذهب دروزی را با کمک حمزه و حمایت الحاکم پایه ریزی کرد و کتابی در این باره نوشت و به تبلیغ این مذهب در قاهره پرداخت* اسطفان بن میخائیل دویهی، تاریخ الازمنة، چاپ پطرس فهد، بیروت بی‌تا.<ref>برنجکار،ص88</ref>

  == '''منابع تکمیلی''' ==جمیل ابوترابی، من هم الموحدون «الدروز» ، دمشق ۱۹۹۸م.{{منابع}}زیدان اتاشی، دروزی‌ها در اسرائیلنویسنده : سرنوشتی مشترک، ترجمۀ کیومرث جاویدنیا فاطمه صمدی* آشنایی با فرق و سجاد سلطانزاده، تهران ۱۳۸۲ش.مذاهب اسلامی، رضا برنجکار، قم: نشر طه، 1387، فایل pdfامجد عزام، الموحدون * کتاب النُقط و الدوایر و هو من کتب الدروز بین الخطا و الصواب، دمشق ۲۰۰۹مالدینیة، چاپ کریستیان فریدریش زیبولد، کیر شهاین، آلمان: شمر سو، ۱۳۱۹ق/۱۹۰۲م.نجیب عسراوی، المذهب التوحیدی الدرزی، برزیل ۱۹۹۰م.* دانشنامه جهان اسلام*خطیب،رساله ها؛ محمد علی زعبی، الدروز: ظاهرهم و باطنهم، بیروت، ۱۳۷۵ق/۱۹۵۶مکاملجباره برغوثی، الدیانة الدروزیة، جیزه، مصر، ۲۰۰۹مفرها دفتری، تاریخ * کتاب النقط و عقاید اسماعیلیه، ترجمۀ فریدون بدره‌ای، تهران، ۱۳۷۶ش.اسطفان بن میخائیل دویهی، تاریخ الازمنة، چاپ پطرس فهد، بیروت بی‌تا.الدوایر، مقدمۀ زیبولد