۹۹
ویرایش
تغییرات
بدون خلاصه ویرایش
| رهبران/امامان =
| آئینها =
| کتابهای مهم =کتاب بیان
| وضعیت =
| تاریخ انقراض =1850میلادی
| تعداد پیروان =
| مؤسسات =بیش از 10 هزارنفر
| مذهبی =
| اجتماعی =
{{تاریخ فرق و مذاهب اسلامی}}
[[بابیت ]] یک جنبش دینی و مذهبی است که در اوایل قرن نوزدهم میلادی در ایران شکل گرفت. این مذهب توسط سید علی محمد شیرازی (ملقب به باب) بنیانگذاری شد. بابیت بهعنوان یک مذهب مستقل از اسلام بهویژه مذهب [[شیعه ]] جدا شد و پیروانش به عنوان "بابی" شناخته میشدند. بابیت همچنین بهعنوان پیشدرآمدی برای پیدایش مذهب [[بهائی ]] شناخته میشود.<ref>1 ماهیت بابیت تا بهایت.ص104</ref>
بنیان گذار فرقه بابیه سید علی محمد شیرازی است. از آنجا که او در ابتدای دعوتش مدعی بابیت امام دوازدهم شیعه بود و خود را طریق ارتباط با [[امام زمان ]] می دانست، ملقب به باب گردید و پیروانش بابیه نامیده شدند.<ref>3 تاریخ فرق و مذاهب اسلامی .ص105</ref>
==پیدایش==
بابیت در سال 1844 میلادی در ایران بهوجود آمد. سید علی محمد شیرازی، جوانی از شیراز، [[شیراز]]، خود را بهعنوان "باب" (دروازه) معرفی کرد که راهی برای آمدن یک پیامآور بزرگتر، همان امام دوازدهم شیعیان یا [[مهدی ]] موعود، است. باب ادعا کرد که او بهعنوان دروازهای است که انسانها باید از آن عبور کنند تا به آموزههای جدید و الهی برسند. او آموزههای جدیدی از جمله عدالت اجتماعی، برابری جنسیتی و اصلاحات دینی را مطرح کرد.<ref>بابیت و بهایت در بستر تاریخ . ص 14</ref>
==سیر تاریخی==
سال 1844 - پیدایش بابیت: سید علی محمد شیرازی در 23 سالگی خود را بهعنوان "باب" معرفی کرد و در پی این اعلام، جنبشی بزرگ در [[ایران ]] شکل گرفت. در ابتدا، هواداران زیادی پیدا کرد.<ref>از بابیت تا بهایت.رضا یوسفی قره بلاغ</ref>
مقاومت و سرکوب: حکومت [[قاجار ]] بهسرعت به این جنبش واکنش نشان داد و باب و پیروانش را تحت فشار قرار داد. در نهایت، باب در سال 1850 میلادی در [[تبریز ]] به دستور [[امیرکبیر]] اعدام شد.<ref>تاریخ باب و بابیان .فریدون ادمیت</ref>
تأسیس مذهب بهائی: بعد از اعدام باب، یکی از پیروان برجستهاش به نام [[بهاءالله ]] ادعا کرد که او همان پیامآور بزرگتر است که باب به ظهورش اشاره کرده بود. این اتفاق باعث شد تا مذهب بهائی بهعنوان یک مذهب مستقل از بابیت شکل گیرد..<ref>5 تاریخ فرق و مذاهب اسلامی.ص105 </ref>
==دولت های مهم==
1. دولت قاجار (ایران)
نقش و تأثیر: ایران، به عنوان کشوری که مذهب بابیت در آن ظهور کرد، نقش محوری در تاریخ این مذهب ایفا کرد. [[دولت قاجار]] که در آن زمان در ایران حکومت میکرد، به شدت با این جنبش دینی مخالف بود. ظهور باب و آموزههای وی تهدیدی برای نظم سیاسی و مذهبی ایران آن زمان محسوب میشد. بنابراین، مقامات [[قاجار ]] تصمیم به سرکوب بابیت گرفتند و بسیاری از پیروان آن به ویژه باب را تحت تعقیب قرار دادند. باب در سال 1850 اعدام شد و بسیاری از پیروانش در طول سالها در زندانها یا در تبعید به سر بردند. قیام های مانند [[قلعه شیخ طبرسی]] . [[فتنه نیریز]]. [[قیام زنجان]] توسط نیرو های دولتی سرکوب شدند .
2. امپراتوری عثمانی
نقش و تأثیر: امپراتوری [[عثمانی ]] که در آن زمان بر بخشهای وسیعی از [[خاورمیانه]] حکمرانی میکرد، نیز در رویدادهای مربوط به مذهب بابیت و بعدها مذهب بهائی تأثیرگذار بود. بهویژه بعد از اعدام باب، پیروان او تحت تعقیب و فشارهای بیشتری قرار گرفتند و بسیاری از آنها به مناطق مختلف امپراتوری [[عثمانی]]، مانند [[عکا ]] و [[حیفا ]] در [[فلسطین]] (که تحت کنترل عثمانیها بود) تبعید شدند. این منطقه بعدها به مرکزی برای جامعه [[بهائی]] تبدیل شد. <ref>7 بابیت و بهایت در بستر تاریخ .ص34</ref> 3.دولت های استعماری (یریتانیا و روسیه )دولت های استعماری مانند [[بریتانیا]] و [[روسیه تزاری]] از برخی جریان های دینی جدید در [[ایران]] حمایت ضمنی میکردند تا موجب تضعیف قدرت [[روحانیون]] و دولت مرکزی شوند .
==اشخاص مهم==
او را صاحب [[شریعت]] جدید میدانستند، مثل پیامبر اسلام برای [[مسلمانان]].
۲: شریعت جدید [[(کتاب بیان)]]
بابیان پیرو احکام کتاب بیان بودند که جایگزین شریعت اسلامی میشد:
۴: مخالفت با روحانیون و تقلید
بابیان با ساختار سنتی [[روحانیت ]] مخالف بودند.
بر درک فردی، عقل، و جستوجوی شخصی حقیقت تأکید داشتند.
۵:موقعیت زن و اصلاحات اجتماعی
زنان در جامعه بابی نقش فعالی داشتند (مانند [[قرةالعین]]).
برابری نسبی زن و مرد، آموزش زنان، و کنار گذاشتن حجاب اجباری مورد توجه بود.<ref>10 بابیت و بهایت در بستر تاریخ .ص 70</ref>
==پراکندگی جمعیت==
تمرکز جغرافیایی بابها در ایران
[[بابیت ]] در مدت زمان کوتاهی (۱۸۴۴ تا حدود ۱۸۵۰) در چندین منطقه گسترش یافت. مهمترین مراکز جمعیتی و فعالیتهای بابیها عبارت بودند از:
شیراز
زادگاه سید علیمحمد باب.
[[اصفهان]]
باب مدتی به دعوت حاکم [[اصفهان]] به آنجا رفت.
حمایت برخی مقامهای محلی باعث گسترش محدود بابیت شد.
[[تبریز]]
محل محاکمه و در نهایت اعدام باب (۱۸۵۰).
جمعی از علما و مردم [[تبریز]] از مخالفان سرسخت بابیت بودند، اما در همان حال بابیان فعالی هم در آنجا بودند.
ماهیت بابیت و بهایت .ع.ا
ظهورالحق.نورالله شوشتری
=پانویس=
* ماهیت بابیت و بهایت . ع.ا
*از بابیت تا بهایت.رضا یوسفی قره بلاغ
*تاریخ باب و بابیان .فریدون ادمیت