تغییرات

اهل حق یا یارِسان به پیروان دین یاری گفته می‌شودکه به‌طور عمده در دو کشور ایران و عراق زندگی می‌کنند. آیینی با باورهای رازورانه (باطنی) که تاریخ دقیق شکل‌گیری آن مشخص نیست، ولی پیروان آن به ازلی و ابدی بودن این آیین باور دارند. این دین در دوره‌های مختلف تاریخی مراحل مختلفی را پشت سر گذاشته است. اگرچه قدمت قدیمی‌ترین متون مذهبی دین یاری تا سدهٔ چهارم هجری (دوره شاه خوشین) و قدمت برخی از نیایشگاه‌های آن به پیش از اسلام نیز می‌رسد، اما ساختار کنونی آن از سدهٔ نهم هجری و توسط سلطان سهاک بنیان نهاده شده است که این شخصیت در اعتقادات مردم یارسان بالاترین جایگاه را در نظام آیینی دارد اعتقادات نظری و برخی آداب و مناسک عملی در میان همگی جامعهٔ یارسان مشترک است، اما ممکن است بسته به اینکه سرسپردهٔ دین یاری در چه جغرافیایی زندگی کند، آداب و رسوم متفاوتی نیز در میان آن‌ها وجود داشته باشد. دین یاری نشانه‌هایی از تأثیر آموزه‌های ادیان مختلف را بر آموزه‌های عملی و برخی مبانی نظری خود نشان می‌دهد و شباهت‌هایی با دین‌های دیگر همچون: مهرپرستی، مانویت، یهودیت، مسیحیتو شیعه… در این دین به چشم می‌خورد با این

وجود دین یاری از اسلام، جدا است

پیشینه دین یارسیان:

مردم اهل حق با نام‌های مختلفی شناخته می‌شوند. اگرچه در متون دینی بیش از هر نامی از نام یارسان و یاری استفاده شده و پیروان این دین نیز خود را با نام یار می‌شناسند، اما در مناطق مختلف نام‌های مختلفی مانند اهل حق، کاکه‌ای، صارلی، طایفه، طایفه‌سان،گوران، قلخانی، قزلباش، نیازی، اهل نیاز، اهل سر، سرطالبی، شاملو، خواجه‌وند، غلات، علی‌اللّهی و … از جانب غیریارسانیان بر روی آن‌ها گذاشته شده است. بیشتر این نام‌ها نه به خود دین، بلکه به پیروان آن اشاره دارد و برخی از آن‌ها مانند شیطان‌پرست، خروس‌کشان یا چراغ سیندرن نام‌هایی مغرضانه و بعضاً حتی توهین‌آمیز محسوب می‌شوند.