دقیق ترین اطلاعات دربارۀ پراکندگی جغرافیایی مذاهب اصحاب حدیث در سدهٔ ۴ ق مرهون گزارشهای [[مقدسی]] است. او قلمرو اصلی این مذاهب را اقالیم [[شام]] اقور (بلاد جزیره) و [[رحاب]] (آذربایجان و ارمنیه) دانسته و در تفصيل مطلب، مذهب اصحاب حدیث در اقور و رحاب را [[حنبلی]] و در شام را [[اوزاعی]] گفته است.<ref>مقاله اصحاب حدیث</ref>
افزون بر 1. اقالیم شام: اصحاب حدیث در این مقدسی بدون آنکه از قلمرو روشنی سخن گوید به گستردگی پیروان ابن راهویه در عصر خود اشاره کرده است، راهویانی که بعید نیست همان منطقه پیرو مذهب اوزاعی بودند <ref>مقاله اصحاب حدیث</ref>. 2. اقور (بلاد جزیره) و رحاب (آذربایجان و ارمنیه): مذهب حنبلی رواج داشته است <ref>مقاله اصحاب حدیثی باشند که جغرافی نویسان سده ۴ ق، از غلبه آنان در گستره وسیعی از حدیث</ref>. 3. جنوب شرقی ایران، مشتمل بر اقلیم [[فارس]] و [[ایران (فارس، کرمان]] تا سواحل جنوب سخن گفته اند): پیروان ابن راهویه حضور داشتهاند که احتمالاً همان اصحاب حدیث این مناطقاند <ref>مقاله اصحاب حدیث</ref>. 4. این سخن مقدسی که در اقلیم [[سند]] اکثر : اکثریت مردم بر مذهب اصحاب حدیثند و حدیث بودند، اما حنبلیان در آنجا مذهب حنبلی راه ندارد، در صورت پذیرش یکپارچگی این صاحب حديثان با آنجا حضور نداشتند<ref>مقاله اصحاب حدیث کرمان، احتمال راهوی بودن آنان را استوارتر میسازد</ref>. 5. مذهب سفیان ثوری افزون بر رواج : در محیط عراق در بخشی عراق، بخشهایی از [[یمن]] و مناطقی از جبال ایران چون مانند دینور دست کم تا اواخر سده ۴ ق پیروانی داشته داشت و تا اواخر سده ۵ ق به حیات محدود خود ادامه داده است.دوام آورد <ref>مقاله اصحاب حدیث</ref>.
=منابع تکمیلی=
