تغییرات

نویسنده{{جعبه اطلاعات فرقه| عنوان = اهل حدیث| تصویر = [[پرونده: حدیثه متقی زادهکتاب-جوامع-حدیثی-اهل-سنت.jpg|بندانگشتی|اهل حدیث]]| اندازه تصویر =| توضیح تصویر = کتابی درباره اهل حدیث|مؤسس = احمد بن حنبل| سال تأسیس =| قدمت =| گرایش = سنی| گستره جغرافیایی =| شهرهای مهم = شام، رحاب| زیارتگاه‌ها = | وقایع مهم =| حکومت‌ها =| علل پیدایش =| نام‌های دیگر = اصحاب اثر | از فرقه‌های =| از شاخه‌های =| باورها = تکیه بر ظاهر نصوص اعتقادی از کتاب و سنت | داعیان =| فرقه‌ها =| شاخه‌ها =| رهبر/امام کنونی =| رهبران/امامان = احمد بن حنبل، ادریس شافعی، اسحاق بن راهویه | آئین‌ها =| کتاب‌های مهم =| وضعیت =| تاریخ انقراض =| تعداد پیروان =| مؤسسات =| مذهبی =| اجتماعی =| سیاسی =}}

این مکتب به عنوان یک در نیمه نخست سده ۲ ق، فقه مرحله نظام‌گرا را پشت سر گذاشته و وارد دوره تدوین شد که در پی آن، گروه اصحاب رأی با تکیه بر اجتهاد فقهی پدید آمد. در میانه همان سده، هرچند نزاع بر سر ارأیت کاهش یافت، اما اختلاف درباره مشروعیت رأی، دو جریان فقهی را در برابر هم قرار داد: یکی طرفداران رأی و اجتماعی ظهور کرددیگری پیروان سنت که هنوز به نام اصحاب حدیث شناخته نمی‌شدند. اینان در آن دوران، اصطلاح «اثر» مفهومی گسترده‌تر از حدیث داشت و گفتار و رفتار صحابه و تابعین را نیز در بر می‌گرفت. اصطلاح «اثر» در برابر «رأی» به‌کار می‌رفت و تقابل این دو در آثار فقیهانی چون ابن جریج و اوزاعی منعکس است. گروهی از عالمان سنت‌گرا که بعدها به اهل الحدیث اصحاب حدیث معروف شدند، در زمان خود با عنوان اصحاب اثر یا آثار شناخته می‌شدند.<ref>مقاله اصحاب حدیث مشهور بودند. </ref>

اهل 1. تفسیر نصوص اعتقادی: تکیه بر ظاهر آیات و روایات بدون تأویل و تحلیل عقلی؛ تأکید احمد بن حنبل بر پرهیز از برداشت درایی از متون<ref>مقاله اصحاب حدیث بر این باور بودند که </ref> . 2. اختلافات درون‌جریانی: اتفاق‌نظر در مسائل کلامی چون صفات باری، قدر و منزلت فاسق؛ اما اختلاف در مسائل سیاسی، امامت و قیام با شمشیر<ref>مقاله اصحاب حدیث</ref>. 3. تعریف ایمان: ایمان شامل قول، عمل و نیت است و قابل افزایش و کاهش استمی‌باشد<ref>تاریخ فرق و مذاهب اسلامی، ص70</ref> . 4. از طرفی، معتقد بودند که قضا و قدر: همه چیز به تقدیر خداوند الهی است و انسان‌ها نمی‌توانند از قضا و قدر انسان گریزی داشته باشند. همچنین خلافت و امامت را تا روز قیامت از آن قریش می‌دانستند و جهاد را لازم می‌دانستند حتی اگر امام عادل نباشد.ندارد<ref>تاریخ فرق و مذاهب اسلامی، برنجکار، ص70</ref>.

علاوه بر این، نماز جمعه، حج و نماز عیدین را بدون امام پذیرفته نمی‌دانستند و صدقات و مالیات‌ها باید در اختیار سلاطین باشد حتی اگر ظالم باشند. *خلافت از سویی دیگر، تکفیر مسلمانان به خاطر گناهانشان را جایز نمی‌دانستند مگر در موارد خاص. به عذاب قبر، صراط، میزان، نفخ صور، بهشت و جهنم نیز ایمان داشتند و قرآن را کلام خدا و غیر مخلوق می‌دانستندآنِ قریش تا روز قیامت است.<ref>تاریخ فرق و مذاهب اسلامی، برنجکار، ص70</ref>

این عقاید *جهاد حتی با امام ظالم واجب است. *نماز جمعه، عیدین و حج بدون امام صحیح نیست. *صدقات و مالیات‌ها باید به حاکمان ظالم سپرده شود<ref>تاریخ فرق و مذاهب اسلامی، ص70</ref>.  6. تکفیر: تکفیر گناه‌کاران جایز نیست، مگر در موارد خاص توسط احمد بن حنبل ، از معروف‌ترین چهره‌های اهل حدیث، بیان شده است<ref>تاریخ فرق و مذاهب اسلامی، ص70</ref>. 7. آنها همچنین ایمان به غیبیات: باور به رؤیت عذاب قبر، صراط، میزان، نفخ صور، بهشت و جهنم <ref>تاریخ فرق و مذاهب اسلامی، ص70</ref>. 8. قرآن: قرآن کلام خدا با چشم، جواز تکلیف مالایطاق و اثبات صفات خبریه باور داشتندغیر مخلوق است <ref>تاریخ فرق و مذاهب اسلامی، ص70</ref>.

مرکز اصلی اهل دقیق ترین اطلاعات دربارۀ پراکندگی جغرافیایی مذاهب اصحاب حدیث در سرزمین حجاز بود، جایی که این مکتب در میان مردم رواج بیشتری یافتسدهٔ ۴ ق مرهون گزارش‌های [[مقدسی]] است. او قلمرو اصلی این منطقه به دلیل حضور دانشمندان مذاهب را اقالیم [[شام]] اقور (بلاد جزیره) و فقیهان معروفی مانند احمد بن حنبل [[رحاب]] (آذربایجان و مالک بن انس شافعی به یکی از مهم‌ترین مراکز دینی ارمنیه) دانسته و علمی تبدیل شده بوددر تفصيل مطلب، مذهب اصحاب حدیث در اقور و رحاب را [[حنبلی]] و در شام را [[اوزاعی]] گفته است. اهل <ref>مقاله اصحاب حدیث</ref> *نقشه پراکندگی جغرافیایی مذاهب اصحاب حدیث با تأکید بر پایبندی به ظواهر قرآن در سده ۴ و حدیث، توانستند ۵ ق: 1. اقالیم شام: اصحاب حدیث در طول تاریخ تأثیر زیادی بر فقه این منطقه پیرو مذهب اوزاعی بودند <ref>مقاله اصحاب حدیث</ref>. 2. اقور (بلاد جزیره) و عقاید اهل سنت بگذارند رحاب (آذربایجان و همچنان ارمنیه): مذهب حنبلی رواج داشته است <ref>مقاله اصحاب حدیث</ref>. 3. جنوب شرقی ایران (فارس، کرمان تا سواحل جنوب): پیروان ابن راهویه حضور داشته‌اند که احتمالاً همان اصحاب حدیث این مناطق‌اند <ref>مقاله اصحاب حدیث</ref>. 4. اقلیم سند: اکثریت مردم بر مذهب اصحاب حدیث بودند، اما حنبلیان در تاریخ اسلام نقش مهمی ایفا کنندآن‌جا حضور نداشتند<ref>مقاله اصحاب حدیث</ref>.

=منابعتکمیلی=* تاریخ فرق [https://www.google.com/url?sa=t&source=web&rct=j&opi=89978449&url=https://jrt.shirazu.ac.ir/article_1330.html&ved=2ahUKEwivlfnjk6yNAxUYSaQEHaDtHSUQFnoECB0QAQ&usg=AOvVaw0hZextipaB9561TEgdUkKh تشبیه، تفویض و مذاهب اسلامی، رضا برنجکار، تهرانتأویل در مکتب اصحاب حدیث، هادی حجت، فصلنامه اندیشه دینی دانشگاه شیراز، پیاپی 20، صفحات 125_156، پاییز ]* [https://www.google.com/url?sa=t&source=web&rct=j&opi=89978449&url=https: پژوهشگاه فرهنگ //ensani.ir/fa/article/382165/%25D8%25AA%25D8%25AD%25D9%2584%25DB%258C%25D9%2584-%25D9%2585%25D9%2581%25D9%2587%25D9%2588%25D9%2585-%25D8%25B5%25D8%25AD%25D8%25A7%25D8%25A8%25DB%258C-%25D8%25A7%25D8%25B2-%25D8%25AF%25DB%258C%25D8%25AF%25DA%25AF%25D8%25A7%25D9%2587-%25D8%25A7%25D8%25B5%25D8%25AD%25D8%25A7%25D8%25A8-%25D8%25AD%25D8%25AF%25DB%258C%25D8%25AB&ved=2ahUKEwjcrYCxk6yNAxXmMfsDHVBKHXkQFnoECBQQAQ&usg=AOvVaw11T_S10AJBwVaHa95_IWuy تحلیل مفهوم صحابی از دیدگاه اصحاب حدیث، علی عبدالله زاده و محمود کریمی، دوفصلنامه علمي پژوهشي «مطالعات قرآن و اندیشه اسلامی، 1387، فایلpdfحديث»، سال يازدهم، شمارة اول، پاييز و زمستان 1396 ،پياپي21 ،صص205-22.]

=منابع تکمیلی=نویسنده:[[کاربر : Motaghizade|حدیثه متقی زاده]]* تاریخ فرق و مذاهب اسلامی، رضا برنجکار، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی. 1387. فایلpdf* [https://www.cgie.org.ir/fa/article/230725/%D8%A7%D8%B5%D8%AD%D8%A7%D8%A8-%D8%AD%D8%AF%DB%8C%D8%AB اصحاب حدیث، احمدپاکتچی، دایره المعارف بزرگ اسلامی، جلد نهم ].*[https://www.google.com/url?sa=t&source=web&rct=j&opi=89978449&url=https://archive.org/details/abu-abdurahman-kurdi-f_barid_20180113_2000&ved=2ahUKEwj8n7bKlKyNAxVQV6QEHUsZNuQQFnoECB8QAQ&usg=AOvVaw3y1B1G0LURT-_R3i9lPASK سیر تاریخی مذاهب اهل سنت و جماعت، فریدون اسلام نیا، 1389. 793ص.]*[https://www.google.com/url?sa=t&source=web&rct=j&opi=89978449&url=https://samta.samt.ac.ir/product/13586/%25D8%25AC%25D9%2588%25D8%25A7%25D9%2585%25D8%25B9-%25D8%25AD%25D8%25AF%25DB%258C%25D8%25AB%25DB%258C-%25D8%25A7%25D9%2587%25D9%2584-%25D8%25B3%25D9%2586%25D8%25AA&ved=2ahUKEwiwlYu1lqyNAxWdTKQEHawnLo8QFnoECCAQAQ&usg=AOvVaw2Kv25mKQn4E4rfUxN-DZG7 جوامع حدیثی اهل سنت، مجید معارف، 1383. 252ص.]* [https://www.google.com/url?sa=t&source=web&rct=j&opi=89978449&url=https://fa.wikifeqh.ir/%25D8%25A7%25D9%2587%25D9%2584_%25D8%25AD%25D8%25AF%25DB%258C%25D8%25AB&ved=2ahUKEwjC-4me0oWNAxXnTKQEHSOsO6oQFnoECCUQAQ&usg=AOvVaw2oQEUkx_oHSZX2FW2r5xIe پایگاه ویکی فقه، اهل حدیث] [[رده:فرق _ و _ مذاهب_ اسلامی]]